Αναστενάζοντας στην αγκαλιά του

Δημοσιευμένο 23/08/2010

Χ.Ρήγας, "Πάσχα στο Χωριό", ¨Ελληνες  Ναϊφ Ζωγράφοι

“Αναστενάζοντας στην αγκαλιά του: η αρχή”

1963, Θεσσαλία, Ο Γιατρός και η Διδασκάλισσα

(Για τους εκτελεσμένους στον εμφύλιο θείους μου Β.Κ. και Δ. Γ.)

    Ανεβαίνοντας τη μικρή σκαλίτσα για τη σοφίτα ήταν σα να έπαιρνε το δρόμο για τη Γειτονιά των Αγγέλων του Καμπανέλλη, σχεδόν χοροπηδούσε από χαρά κινδυνεύοντας να πέσει. Γιατί στη σοφίτα ήταν το βασίλειο της Ν, γεμάτο μνήμες παλιές και μνήμες και νέες, εκεί ο ήλιος έλαμπε τη νύχτα και η σελήνη ανάτελλε την ημέρα. Εκεί ήταν η θεία της  με τα κεντίδια και τις δαντέλλες της , “αρχόντισσα Ναξιώτισσα από τα γεννοφάσκια της”, Αριάγνη ναι, με γ, όχι με δ, Αριάγνη η πιό Αγνή από όλες τις καθωσπρέπει κυράτσες της πλατείας, Στρατή! Εκεί ήταν οι εφημερίδες με τα σχόλια για την εκτέλεση του Μπελογιάννη και οι παράνομες ΚΟΜΕΠ. εκεί βούρκωνε η Ν και της μιλούσε για τον Ισπανικό Εμφύλιο, και τους Έλληνες που πήγαν να πολεμήσουν με τους Δημοκρατικούς στην πολιορκία της Μαδρίτης, ίσως στην "πιθανότατα τελευταία πράξη Ευρωπαϊκής αλληλεγγύης".

 2010, στο κέντρο της Αθήνας.

Είχε κάνει την αναπαλαίωση το 2004, λίγο μετά τους Ολυμπιακούς και σχεδίασε το φωτισμό στο λουτρό μόνη της- ήθελε έναν φωτισμό σκληρό, διόλου γλυκό, τα σποτάκια να φωτίζουν την κάθε γωνιά του προσώπου και του σώματος, τι καλύτερο άλλωστε από το άπλετο φως στο σώμα και στην ψυχή; είχε πει στον αρχιτέκτονα που ήθελε το φωτισμό “πιο απαλό”. Εκεί εισέπραττε τα νέα της ημέρας νωρίς το πρωί και έφταναν οι ήχοι της τηλεόρασης από το καθιστικό και άπειρες φορές την χτυπούσαν οι ειδήσεις και σήμερα το πρωί την χτύπησαν και πάλι, μέσα στο άπλετο φως του ντεζαϊνάτου λουτρού και διπλώθηκε στα δυο στη λεκάνη σε ένα σπασμό εμετού ναι, retour a la normale, ποιό normale, ποια κανονικότητα, που είσαι Ν που βρίσκεσαι με τους Αγγέλους χρόνια τώρα, που είσαι μητέρα και θεία μου, που είσαι γη, αχ τι να κάνω δεν μπορώ να αλλάξω, δεν έγινα σκληρή παρέμεινα ευάλωτη, Down you Masters of War, είδηση στα ψιλά και μια λάμψη αγωνίας στα μάτια της δημοσιογράφου, είναι ευαίσθητη η καϋμένη και μάνα και καταλαβαίνει… Και βγαίνει ο υπεύθυνος και λέει ότι δεν φταίνε οι υπάλληλοι, αδειάζουν το φορτίο των σκουπιδιών και είναι αδύνατο να διακρίνουν τον οικονομικό μετανάστη που ψάχνει στα σκουπίδια, και αυτό σου φαίνεται σαν συνέχεια του θανάτου του νεαρού μετανάστη στα Πατήσια και κοντοστέκεσαι ανήμπορη και σκέφτεσαι ανάμεσα στα δάκρυα τι έγινε, πως αφεθήκαμε και παρασυρθήκαμε, οι Μινώταυροι τρώνε μπουκιές μεγάλες σώματα και ψυχές και νάσαι εσύ, στο ντεζαϊνάτο σου λουτρό και ετοιμάζεσαι να πας στο γραφείο σαν να μην συμβαίνει τίποτα.  Και δαγκώνεις τα χείλη σου και σκέφτεσαι τι πρέπει να κάνεις, τι πρέπει να γίνει και πόσο λίγες είναι οι λέξεις και οι “θεσμοί” οι ανύπαρκτοι. Καλημέρα. Bonjour retour…

Έσοπτρον εν Αινίγματι

Ingmar Bergman, "Through a Glass Darkly"

                 

              




        της Τιτίκας-Μαρίας Σαράτση                                                                                                    

Aν κάποιος ανέτρεχε χρονικά στις απαρχές αυτής της «κρίσης», όπως εμφανίσθηκε από τα ραδιοτηλεοπτικά μέσα στη χώρα μας, και παρακολουθούσε ταυτόχρονα και τα διεθνή «ισοδύναμά τους» θα κατέληγε σε πολύ χρήσιμα συμπεράσματα και δη και ενδιαφέροντα τοιαύτα. Θ ανακάλυπτε δε ότι όλως αιφνιδίως η κρίση έγινε και «πολιτιστική» κατά κάποιους διανοούμενους, λες και πριν δεν ήταν και λες και μας «κάλυπτε» και μας εξέφραζε όλους πλήρως το  lifestyle, δεν ασφυκτιούσαμε, ούτε είχαμε εφιάλτες αλλά διήγαμε βίον ανθόσπαρτον.  Με κάνει να αναρριγώ από τρόμο η γνώση ότι τα μέσα ξεκινούν όλα μαζί , με διαβαθμίσεις σοβαρότητας βεβαίως και σταματούν για λίγο όλα μαζί και μετά προς τη δόξα τραβούν και πάλι όλα μαζί. Δόξα τω Θεώ δεν πάσχουμε όλοι από …εσωστρέφεια και κάποιοι από εμάς έχουμε τα αυτιά μας και τα μάτια μας ανοιχτά και τις κεραίες μας τεντωμένες. Σκέπτομαι πολύ συχνά τους ποιητές τελευταία και επαναλαμβάνω  συνεχώς και μεγαλόφωνα ότι «το μεγάλο ποτάμι είναι το ίδιο αν και δε μένει ποτέ του το ίδιο και είναι σαν τις φλέβες των ανθρώπων, το αίμα των ανθρώπων: ο ίδιος προσανατολισμός». Και όπως το «έσοπτρον εν αινίγματι», δηλαδή ο θαμπωμένος, «σκοτεινός» καθρέφτης έγινε «σπασμένος καθρέφτης» από κακή μετάφραση του καθ΄ημάς τίτλου της ταινίας του Ίνγκμαρ Μπέργκμαν, αυτό που βιώνουμε είναι μια κακή «μετάφραση» της κρίσης από τα «μίντια». Διαρκώς συγχέεται η κερδοσκοπία με τη χρεωκοπία. Η επιστολή όμως του Αποστόλου Παύλου από όπου και η φράση «Βλέπομεν γαρ άρτι δι εσόπτρου εν αινίγματι» αναφέρει αμέσως μετά ότι «τότε οψόμεθα πρόσωπον προς πρόσωπον». Ο Απόστολος Παύλος αναφέρεται στην άλλη ζωή. Ας  με συγχωρήσει που εγώ αναφέρομαι σε αυτή τη ζωή που ζούμε. Θα κάνουμε κάτι για να δούμε καθαρά στον καθρέφτη; Μέρες ολόκληρες κοιτάζουμε ο ένας τον άλλον στα μάτια και δεν γνωριζόμαστε.

Τα αγάλματα δεν είναι στο μουσείο, είμαστε εμείς. Καιρός να ζωντανέψουν και το χέρι μας να καθαρίσει το έσοπτρον…

Πρόσω ηρέμα!

Τιτίκα-Μαρία Σαράτση σε συνέντευξη για την ERTWORLD στο σπίτι της Άννας Καλουτά.

Πρόσω Ηρέμα

    Η Άννα Καλουτά μας μιλούσε για το Θέατρο στην Αντίσταση.Τα πράσινα μάτια της είχαν μια λάμψη τόσο δυνατή που φώτιζε και τα δικά μας πρόσωπα...


    Είτε βραδιάζει,είτε φέγγει
    Μένει λευκό το γιασεμί.

Let us keep our heads high.

Shall I compare Thee to a Summer's day?

Για τις κορούλες μου:

William Shakespeare - Sonnet 18

Shall I compare thee to a Summer's day?
Thou art more lovely and more temperate:
Rough winds do shake the darling buds of May,
And Summer's lease hath all too short a date:
Sometime too hot the eye of heaven shines,
And oft' is his gold complexion dimm'd;
And every fair from fair sometime declines,
By chance or nature's changing course untrimm'd:
But thy eternal Summer shall not fade
Nor lose possession of that fair thou owest;
Nor shall Death brag thou wanderest in his shade,
When in eternal lines to time thou growest:

So long as men can breathe, or eyes can see,
So long lives this, and this gives life to thee.

Το χαμόγελο του Σαλβαντόρ

PROJECT  FUBELT  ή άλλως TRACK IΙ                   

                                                                                


                                                           Της Τιτίκας-Μαρίας Σαράτση
 «Η Χιλή ήταν, για τη δική μου γενιά, στην Ελλάδα, η στενή μακριά λωρίδα που διασχίζει κάθετα τη δυτική πλευρά της Λατινικής Αμερικής, γνωστή για τον καταλεηλατημένο από τους αποίκους και αποικιοκράτες πλούτο και για τον αρχαίο πολιτισμό των Άνδεων, ως τη στιγμή της ελπίδας: την ημέρα που ο Σαλβαντόρ Αλιέντε ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας, επικεφαλής της Λαϊκής Ενότητας. Μια προοπτική ανοιγόταν για την πολύπαθη αυτή χώρα, μια πρωτοφανής προοπτική: o αστικής καταγωγής χαρισματικός γιατρός και πολιτικός Σαλβαντόρ Αλλιέντε (Salvador Isabelino Allende Gossens), ο πρώτος μαρξιστής πρόεδρος στην ιστορία της Λατινικής Αμερικής που εκλέχθηκε ειρηνικά, διέθετε, μετά τις εκλογές του 1970 και την τελική στήριξη των Χριστιανοδημοκρατών στο Κογκρέσο, την απαραίτητη πλειοψηφία. Μετά τη δολοφονία του αρχηγού του στρατού, Ρενέ Σνάιντερ, και τη σκοτεινή ανάμειξη της CIA, ο Αλλιέντε διέθετε πλέον την υποστήριξη του στρατού και την απαραίτητη λαϊκή στήριξη για τον Χιλιανό Δρόμο προς τον Σοσιαλισμό, όπως ονόμαζε ο ίδιος την πορεία της Χιλής προς το μέλλον…Ο Αλιέντε ήταν εξαιρετικά «επικίνδυνος», είχε πρωτότυπη σκέψη και, παρά τις μαρξιστικές του καταβολές, είχε καταδικάσει την καταστολή της εξέγερσης στην Ουγγαρία το 1956 και την εισβολή των Σοβιετικών στην Τσεχοσλοβακία το 1968. Είχε απήχηση σε ευρύτερα στρώματα πέραν της εργατικής τάξης και των αγροτών. Η «χιλιανή άνοιξη» είχε αρχίσει και έπρεπε να λήξει «με κάθε κόστος». Μετά από απανωτά χτυπήματα στην οικονομία και τη δημιουργία του ανάλογου και απαραίτητου κλίματος, ο στρατός, με επικεφαλής τον στρατηγό Αουγκούστο Πινοσέτ, επιτέθηκε στις 11 Σεπτεμβρίου 1973 στο Προεδρικό Μέγαρο, ύστερα από πραξικόπημα με σαφή καθοδήγηση του Κίσιντζερ και της CIA. Η Χιλιανή άνοιξη είχε τελειώσει και η χώρα θα έμπαινε σε μια περίοδο φρίκης.Στις 12 Σεπτέμβρη 1973 μπορούσαμε να δούμε τους πηχαίους τίτλους στις λογοκριμένες ελληνικές εφημερίδες, αλλά τη φωτογραφία του Σαλβαντόρ Αλιέντε, με το πιστόλι στο χέρι να αμύνεται μέχρις εσχάτων, την είδαμε πολύ αργότερα... Και για τα σπασμένα χέρια του μελωδού Βίκτορ Χάρα, που τα έσπασαν οι βασανιστές του για να μην ξαναπαίξει ποτέ κιθάρα και πέθανε τραγουδώντας το “venceremos” μάθαμε πολύ αργότερα επίσης.».
    Τ.Μ.Σ. Χιλή: Alta tierra «ΑΥΓΗ», 2.3.2010
 Σε στιγμές γενικής κρίσης επανερχόμαστε στις ίδιες λέξεις, στα ίδια σύμβολα, στους ίδιους στίχους. Έχουν μια τρομακτική έλξη, συνταρακτική. Σαν ένα ωραίο πρόσωπο που όσο κι αν προσπαθείς να μην το κοιτάζεις ή να το λησμονήσεις συνέχεια το βλέμμα σου ξαναγυρνά σε αυτό, όπως το χέρι του Φίλιππου που κρατάει το χέρι της Ραχήλ στην «Εξαδέλφη μου Ραχήλ» της Δάφνης Ντι Μωριέ, και τα δαχτυλίδια της τον πονάνε, «κι όμως», γράφει, «το άφησα γιατί με πονούσε, κι αμέσως ήθελα να το ξαναπιάσω»..
Επανερχόμαστε στο βλέμμα του Σαλβαντόρ, στο χαμόγελό του και στα τελευταία του λόγια. Είναι σαν μια άφιξη στην εσωτερική μας πατρίδα.
      

Η μετάλλαξη της δημοκρατίας

Η μετάλλαξη της δημοκρατίας: Το "φαίνεσθαι" και το "είναι"

 

Ημερομηνία δημοσίευσης (ΑΥΓΗ): 25/03/2010    

                                                                                

      

"...Νομίζω ότι αυτό που θα συμβεί στο μέλλον είναι ότι οι δικτάτορες θα ανακαλύψουν... ότι αν θέλεις να διατηρήσεις την εξουσία επ' αόριστον, θα πρέπει να έχεις τη συγκατάθεση των εξουσιαζομένων, αυτό θα επιτευχθεί αφενός με τη χρήση 'ουσιών', όπως προέβλεψα στον 'Θαυμαστό Καινούργιο Κόσμο' και αφετέρου με τη χρήση των νέων τεχνικών της προπαγάνδας. Θα το επιτύχουν παρακάμπτοντας την 'ορθολογική' πλευρά του ανθρώπου και θα απευθυνθούν στο υποσυνείδητό του και τα βαθύτερα συναισθήματά του, ακόμη και στη φυσιολογία του, θα τον εξωθήσουν να αγαπήσει κυριολεκτικά την ίδια του τη δουλεία.

Αυτός είναι, νομίζω και ο κίνδυνος: ότι οι άνθρωποι θα είναι κατά κάποιο τρόπο ευτυχείς ίσως υπό το νέο καθεστώς, αλλά σε συνθήκες υπό τις οποίες δεν θα έπρεπε να είναι ευτυχείς"¹. Άλντους Χάξλεϊ, συνέντευξη στον Μάικ Γουάλας, 18/5/1958 (στο πλαίσιο της εκπομπής «Η συνέντευξη του Μάικ Γουάλας» στο αμερικανικό κανάλι ABC).

«Τι είναι το Mάτριξ;»

Ο «Νίο» στην ταινία Μatrix των Άντι και Λάνα Γουατσόφσκι (1999)

1958. 34ος πρόεδρος των ΗΠΑ είναι ο Ντουάιτ Άϊζενχάουερ, γεν. γραμματέας του Σοβιετικού Κομμουνιστικού Κόμματος, και πρωθυπουργός ο Νικήτα Χρουστσώφ, ο Dag Hammarskjold, γεν. γραμματέας του ΟΗΕ, επισημαίνει στο Συμβούλιο Ασφαλείας του Οργανισμού την αναγκαιότητα λύσης του Μεσανατολικού, στη Γαλλία ο στρατηγός Σαρλ ντε Γκωλ αναλαμβάνει τα καθήκοντά του ως πρωθυπουργός, το πρώτο Μπόινγκ 707 κάνει την παρθενική του πτήση ( Νέα Υόρκη-Παρίσι), ο «Δρ Ζιβάγκο» του Μπόρις Πάστερνακ είναι το μπεστ σέλερ της χρονιάς και η «Γέφυρα του Ποταμού Κβάι» παίρνει το Όσκαρ καλύτερης ταινίας.

Στην Ελλάδα πρωθυπουργός είναι ο Κωνσταντίνος Γ. Καραμανλής, η Μακρόνησος καταργείται ως τόπος «αόπλου στρατιωτικής θητείας» ( διάβαζε μαρτυρίου) μετά από τη διεθνή κατακραυγή, αλλά το αστυνομικό κράτος ανθεί και καλά κρατεί με τις ευλογίες του παλατιού. Αυτά για την ιστορία...

Στις 18 Μαϊου του 1958 ο Άλντους Χάξλεϊ έδωσε μια συνέντευξη στον Μάικ Γουάλας.² Σε αυτήν εξέφραζε τον φόβο ότι στο μέλλον η ανθρώπινη σκέψη θα διαμορφώνεται από «απρόσωπες δυνάμεις, τεχνάσματα και νέες τεχνικές» και οι άνθρωποι θα είναι «ευτυχείς» μέσα στη σκλαβιά τους. Κάτι σαν το βιβλίο του (Brave New World, 1932), δηλαδή, όπου οι «ερωτευμένοι» σιγομουρμουρίζουν:

«Η παστίλια είναι γλυκούλα

Σε μεθάει και σε ναρκώνει

Αχ δεν βλέπω πια την ώρα

Να βρεθούμε οι δυο μας μόνοι».

Όμως η «παστίλια» αυτή τη φορά δεν θα είναι χημική ένωση, χαπάκι, αλλά ένα σύνολο σύνθετων τεχνικών, οι οποίες απευθυνόμενες στο υποσυνείδητο, στα «βαθύτερα συναισθήματα» των ανθρώπων. Θα τους κάνουν να αισθάνονται ευφορία υπό συνθήκες μη-ευφορίας. Και συνεχίζει: «Λοιπόν, μια ακόμη ισχυρότατη δύναμη που λειτουργεί σε αυτήν εδώ τη χώρα ( στις ΗΠΑ) είναι- ας την ονομάσουμε έτσι- η «Υπερ-οργάνωση»,η υπερβολική οργάνωση. Καθώς η τεχνολογία γίνεται όλο και πολυσυνθετότερη, χρειαζόμαστε όλο και περισσότερους «περίτεχνους», πιο «ιεραρχημένους» οργανισμούς και επομένως η πρόοδος της τεχνολογίας συμβαδίζει με την εξέλιξη της οργάνωσης. Τώρα μπορούμε να δημιουργούμε «υπερ-οργανισμούς» που ήταν αδιανόητοι λίγα χρόνια πριν, οπότε έχουμε όλο και περισσότερους ανθρώπους «υποταγμένους» σε συστήματα ιεραρχίας που ελέγχει η γραφειοκρατία, είτε αυτή είναι η γραφειοκρατία των μειζόνων επιχειρήσεων, είτε η γραφειοκρατία των μεγάλων, κεντρικών κυβερνήσεων».

…………………………………………………………………………………………..

Στη συνέντευξη που προαναφέραμε ο Χάξλεϊ μιλούσε για «μελλοντικές δικτατορίες που βρίσκονται προ των πυλών». Αν ο Χάξλεϊ ζούσε σήμερα (νικήθηκε από τον καρκίνο το 1963 και ο θάνατός του επισκιάσθηκε από τη δολοφονία του Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι) είναι βέβαιο ότι δεν θα μιλούσε για «μελλοντικές» εφιαλτικές δικτατορίες αλλά για παρούσες «μεταλλαγμένες» δημοκρατίες και για κοινωνίες σε βαθιά κρίση. Για κρίση θεσμών και ταυτοτήτων. Αν οι εφιαλτικές «απρόσωπες» δυνάμεις που υπαινίσσεται μπορούν να δημιουργούν πλαστή, τεχνητή «ευφορία», είναι σε θέση να δημιουργούν και πλαστή «δυσφορία και ανασφάλεια» κατά το δοκούν. Αν τα προηγούμενα χρόνια κάποιοι στην Ελλάδα παραπλάνησαν τους πολίτες και τους δημιούργησαν τεχνητές πανσελήνους και πλαστικές ελπίδες με μοναδικό σκοπό το κέρδος- τώρα, όπως έγραψε και ο Γ. Σεφέρης- τον παραφράζω- «είναι ωραία τα μάτια μας αλλά δεν ξέρουμε πού να κοιτάξουμε». Ο βασιλιάς είναι γυμνός. Και οι προδευτικές δυνάμεις του τόπου πρέπει συντεταγμένα να μιλήσουν.

Όμως, και ψυχή, ει μέλλει γνώσεσθαι αυτήν, εις ψυχήν αυτή βλεπτέον. «Τον ξένο και τον εχθρό τον είδαμε στον καθρέφτη». Ας αναλάβουμε τις ευθύνες και ας προχωρήσουμε. Ας κινητοποιηθούμε λελογισμένα. Ας μην αμφισβητούμε εκ προοιμίου και ας μη δεχόμαστε αδιαμαρτύρητα. Δεν έχουμε ανάγκη από τις «παστίλιες» οποιουδήποτε είδους από όπου και αν προέρχονται. Ήρθε η στιγμή της πληρωμής.Το έσοπτρον, δηλαδή ο καθρέφτης, δεν είναι πια εν αινίγματι.

Ας βρούμε την άκρη. Πάντων χρημάτων μέτρον άνθρωπος. Οι λαοί της Ευρώπης το φωνάζουν σε όλες τις γλώσσες. Δείχνουν να το ξεχνούν κάποιοι Γερμανοί... μέχρι στιγμής! Αν εκείνοι έχουν την ψευδαίσθηση ότι μπορούν να υπάρξουν στην Ευρώπη και στον κόσμο χωρίς τα P.I.G.S, εμείς οφείλουμε να θυμόμαστε πως το είναι και το φαίνεσθαι δεν ταυτίζονται.

Σχεδόν ποτέ...

Τ.Μ.Σ.

1. “I think what is going to happen in the future is that dictators will find... That if you want to preserve your power indefinitely, you have to get the consent of the ruled, and this they will do partly by drugs as I foresaw in "Brave New World," partly by these new techniques of propaganda. They will do it by bypassing the sort of rational side of man and appealing to his subconscious and his deeper emotions, and his physiology even, and so making him actually love his slavery. I mean, I think, this is the danger that actually people may be, in some ways, happy under the new regime, but that they will be happy in situations where they oughtn't to be happy.”

2. Ο Mike Wallas, γνωστότατος Αμερικανός δημοσιογράφος και παρουσιαστής γεννήθηκε το 1918. Συνεργάσθηκε επί 37 χρόνια με το CBS και τη γνωστή εκπομπή 60 minutes .To 1958 παρουσίαζε την εκπομπή «Η συνέντευξη του Μάικ Γουάλας» στο αμερικανικό κανάλι ABC.

Η Τελετή της Αθωότητας Πνίγεται

Κυριακή, 4 Απριλίου 2010

Η Τελετή της Αθωότητας Πνίγεται

Χρήστου Καγκαλά,Ο Χριστός της Ρούμελης

Η Τελετή της Αθωότητας Πνίγεται

από την Αυγή, 1.04.10
Γυρίζοντας, διαγράφοντας ὅλο καὶ πιὸ μεγάλους κύκλους
Τo γεράκι δὲν μπορεῖ ν' ἀκούσει πιὰ τὸν γερακάρη·
Τὰ πάντα διαλύονται· τὸ κέντρο δὲν κρατάει·
Ὠμὴ ἀναρχία τώρα λύνεται στὸν κόσμο,
Ἀπ' τὸ αἷμα θολὸς λύνεται ὁ ποταμός, καὶ παντοῦ
Ἡ τελετὴ τῆς ἀθωότητας πνίγεται·
Οἱ καλύτεροι δίχως πεποίθηση, ἐνῶ οἱ χειρότεροι
Ὠθοῦνται ἀπὸ τὴν ἔνταση τοῦ πάθους.
Σίγουρα κάποια ἀποκάλυψη σιμώνει. 1

Γουίλιαμ Μπάτλερ Γέητς

 Της Τιτίκας Μαρίας Σαράτση

 ...Πήγαινες σαν τον αμνό ανάμεσα στους λύκους. Προσπαθώντας να βρεις κάτι «χρήσιμο». Κάτι που να βοηθήσει την οικογένειά σου να επιβιώσει. Τη μητέρα σου, τη μικρή σου αδελφούλα. Τον πατέρα σου, που, χωρίς χαρτιά, δεν μπορούσε να βγει από το σπίτι ούτε τη νύχτα που σκοτώθηκες. Και τώρα βγαίνουν όλοι και μιλάνε. Δίνουν στην οικογένειά σου «ταυτότητα» και προστασία. Και άριστα κάνουν. Γιατί όμως, γιατί αισθάνεται ανατριχιάζοντας το σκοτάδι να α ν α β ρ ύ ζ ε ι από παντού, και κυρίως από τη γενικότητα με την οποία κάποιοι ομιλούν;

Βαθύ, τρομακτικό μαύρο πίσω από το χρυσό υφάδι του αττικού ουρανού. Οι λέξεις του Γ. Σ. έρχονται αυτόματα: «πίσω απ' το χρυσό υφάδι του αττικού ουρανού υπάρχει το τρομαχτικό μαύρο. Όλοι είμαστε παιχνίδια αυτού του μαύρου... και όλη μου η υπόλοιπη ζωή δεν θα φτάσει για να πω καλύτερα αυτό που αισθάνομαι... οι παλιές ιστορίες των Λαβδακιδών και των Ατρειδών... ο Ετεοκλής και ο Πολυνείκης». Αυτή τη φορά δεν θα σηκωθεί να πάει να πάρει τον τόμο με τις «Δοκιμές» από τη βιβλιοθήκη. Γράφει τις λέξεις όπως έρχονται στη μνήμη της. Αυτό δεν αντέχεται. Θα τη συγχωρήσει ο Γ. Σεφέρης από ψηλά. Αυτή τη φορά οι λέξεις κάνουν μια παύση, και είναι καταδικασμένη σε ακινησία. Λες και τα δάχτυλά της και τα άκρα της αρνούνται να κινηθούν. Πλάι της το μικρό, σοφό κείμενο του Γιάννη Πανούση. Απλώνει το χέρι της και πιάνει την εφημερίδα 2 Αδιάκριτο αίμα... Έχουμε δει πώς ρέει το αίμα απ’ τις πληγές, ζεστό, «φέρει» ακόμη τη ζωή αυτού που έφυγε και κυλάει... Κι όμως κάτι πολύ σκοτεινό υπάρχει εδώ. Δεν είναι τα παιδιά που παίζουν κλέφτες και αστυνόμους και κρατούν καλάσνικωφ και ωρολογιακές αντί για πέτρες και νεράντζια. Η Ζαχρά, η Αφγανή μητέρα με το παιδάκι της που πέταξε και την κορούλα που κινδυνεύει να χάσει το φως της, η Ζαχρά που ουρλιάζοντας «βοήθεια» μετά το «συμβάν» έτρεχε μέσα στα αίματα, η Ζαχρά με το «μετατραυματικό σοκ». Το μετατραυματικό σοκ, ναι, μετά από μια ολόκληρη ζωή με τραυματικά σοκ, πώς τολμάμε και μιλάμε και σε λίγες μέρες θα το ξεχάσουμε και νάσου οι σινιέ πάλι στις τηλεοράσεις να «αναλύουν» το τυφλό χτύπημα και να μιλούν με πρώην θύματα τρομοκρατών, και πώς γίνατε τόσο επαΐοντες πάλι και αντί να μιλάτε για το Αφγανιστάν3 και τι κάνει τις οικογένειες να φεύγουν να γλυτώσουν από τις βόμβες, μιλάτε με συγγενείς θυμάτων και δη επωνύμους, μιλάτε για τη «νέα μορφή τρομοκρατίας», δεν λέτε τίποτα για το τι την προκαλεί, τίποτα για αυτές τις αφύσικες τσιμεντουπόλεις και τα σύνδρομα Σιλβέστερ Σταλόνε και κακέκτυπα Τζέσε Τζέιμς που έχουν αντικαταστήσει την «παιδεία», καταισχύνη, καταισχύνη, και δεν θα γίνεις έλληνας ποτέ, αλβανέ, αλβανέ, πακιστανέ, πακιστανέ, αφγανέ, αφγανέ, και το αίμα του παιδιού ζεστό ακόμη και το κοριτσάκι να αγωνίζεται για τα ματάκια του. Και πώς το ξέρετε στο κάτω-κάτω ότι ήταν «τρομοκράτες» της πλευράς που υπαινίσσεσθε; Κι αν δεν ήταν καμιά άλλη “σκοτεινή ιστορία”; Μήπως θα ισχυρισθείτε ότι έχετε inside information; Ακόμη νωπό το αίμα, ψάχνει η αστυνομία και η αντιτρομοκρατική και ένα είναι βέβαιο: η χλωμάδα στο πρόσωπο του αρμόδιου υπουργού ήταν ειλικρινής και γνήσια. Και με το αίμα ακόμη ζεστό, λέξη από τους παντός είδους επαΐοντες των μίντια για την ταμπακέρα και πρέπει να έρθουν οι εγκληματολόγοι για να σας πουν ότι δεν λύονται τα ζητήματα μόνο με αστυνομικά μέτρα και αστυνόμευση αλλά πρέπει να βρούμε τη ρίζα του κακού, και ποια είναι η ρίζα του κακού; Ποιος, ποιοι, τι, έπνιξαν την τελετή της αθωότητας; Ο Χριστός ξανασταυρώνεται κάθε μέρα, και αν ο Γέητς μιλάει στο ποίημά του για αποκάλυψη που έρχεται, ας δούμε επιτέλους εμείς που στην επικράτειά μας ανήκει η Νήσος η Καλουμένη Πάτμος, ότι η Αποκάλυψη δεν «έρχεται», η Αποκάλυψη ήρθε, είναι εδώ, και τα θλιμμένα της πλάσματα μας απλώνουν το χέρι κάθε μέρα, μας δίνουν χαρτομάντηλα κάθε μέρα, ψάχνουν τη νύχτα στα σκουπίδια ακόμη και των “σικάτων” περιοχών, αχ Καρυωτάκη, «αχ κύριε κύριε Μαλακάση ποιος θα βρεθεί να μας δικάσει, μικρό εμέ και σε μεγάλο, το ίδιο τον έναν και τον άλλο» και ας πάμε πια κόντρα στο ρεύμα, μα πού είναι το όραμα και η ανθρωπιά του λαού μας, όχι δεν θα μας κάνετε όλους νεοέλληνες φαταλιστές, η ανθρωπιά υπάρχει, όχι δεν θα τη θάψετε και αυτήν κάτω τα ερείπια της χρεωκοπημένης «υποκουλτούρας» κάθε είδους, ας αρνηθούμε, έστω κάποιοι, έστω λίγοι να τρομοκρατηθούμε άλλο από το αν ανέβηκαν ή έπεσαν 2 μονάδες τα spreads, ας πιέσουμε όλοι, γονείς και παιδιά για καλύτερα σχολειά, για δασκάλους με όραμα, για πόλεις που θα αναπνέουν, με ΔΝΤ ή χωρίς, και ας μην ακούσω ότι το αίμα του παιδιού δεν πήγε χαμένο, χαμένο πήγε το αίμα του παιδιού, όπως και χαμένο πήγε το αίμα του παιδιού που ξάπλωσε άρον άρον με το φανελάκι του να στάζει αίμα που το χέρι του το κρατούσε πάνω στο τραπέζι του σχεδιαστηρίου της αρχιτεκτονικής το ’73 και τα έμπηγε τα νύχια της στην παλάμη του για να τη νιώθει ότι είναι εκεί και δεν τον άφησε, και να τρέχει το αίμα στα δάχτυλά της πηχτό και κατακόκκινο με δυνατούς παφλασμούς σαν κύμα, μαθητής κι αυτός στην ηλικία του Χαμέντουλα, 14 χρόνων το πολύ, κρυώνω, κρυώνω, μη μ’αφήνεις, μη μ’αφήνεις, μείνε μαζί μου μη μ’αφήνεις, μη φοβάσαι δεν σ’αφήνω, τώρα φέρνουν αιμοστατικά, τώρα έρχονται, θα το σταματήσουμε το αίμα, θα το σταματήσουμε, θα τα καταφέρεις…

Κι όμως δεν το σταματήσαμε το αίμα. Τόσα χρόνια αργότερα το αίμα ρέει. Ρέει στη Γάζα, ρέει στην Ιερουσαλήμ, ρέει στο Ιράκ, στο Αφγανιστάν, στα Πατήσια, σε όλα τα «Γουέστ Σάιντ», στη Μόσχα, στην Αφρική, στη Μαδρίτη, ρέει παντού.

Και εκείνη αντιστέκεται στη μνήμη και δεν είναι μόνη της. Πιέζει, πιέζει με το χέρι της την αρτηρία, σωπαίνει, πιέζει την αρτηρία, μιλάει, πιέζει την αρτηρία, μπήγει τα νύχια της, πιέζει την αρτηρία.

Εδώ, την περασμένη Κυριακή, 28 του Μάρτη, η ιστορία έκανε μια παύση. Είναι η ίδια παύση που η ιστορία κάνει κάθε φορά που ο αμνός πηγαίνει γυμνός ανάμεσα στους λύκους.

Η τελετή της αθωότητας πνίγεται.

Και η «Αποκάλυψη» είναι εδώ...

1. Turning and turning in the widening gyre
The falcon cannot hear the falconer;
Things fall apart; the centre cannot hold;
Mere anarchy is loosed upon the world,
The blood-dimmed tide is loosed, and everywhere
The ceremony of innocence is drowned;
The best lack all conviction, while the worst
Are full of passionate intensity.

Surely some revelation is at hand...

………………………………………….

1 “The Second Coming” William Butler Yeats (1921).

2 “Αυγή”, 30.3.2010, σελ. 32

3 Το Αφγανιστάν υπήρξε πάντα σταυροδρόμι πολιτισμών και αντικείμενο διεκδικήσεων, βρετανικών και ρωσικών κατά το 19ο αιώνα, γνωστών ως το μεγάλο παιχνίδι (The Great Game). Από την κατάργηση της βασιλείας το 1973 (μετά από «ειρηνικό» πραξικόπημα του πρώην πρωθυπουργού Μοχάμεντ Σαρντάρ Νταούντ Καν) η χώρα απέκτησε δημοκρατικό πολίτευμα. Μετά από ένα σύντομο διάλειμμα (1973-1978) με τεράστια οικονομικά προβλήματα και αυταρχικές πρακτικές και επακόλουθες διενέξεις, η αφορμή για νέο κύκλο βίας και τη Σοβιετική εισβολή το 1979 δόθηκε και η σοβιετική κατοχή διατηρήθηκε ως το 1989. Η περίοδος έληξε με την κατάρρευση της κομμουνιστικής κυβέρνησης την οποία ακολούθησε μια περίοδος αναρχίας (1992-1996) και η ανάληψη της εξουσίας από τους Ταλιμπάν έως το 2001 και η γνωστή επέμβαση των HΠΑ και των συμμάχων τους, βασισμένη σε αμφισβητούμενα στοιχεία για τη σύνδεση της χώρας με τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου. Η βία και οι βομβιστικές επιθέσεις μετά από 5 περιόδους εμφυλίων συρράξεων (η 5η βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη) οι υποδομές της χώρας βρίσκονται σε διαρκή δοκιμασία και η καθημερινότητα των πολιτών δραματική.

Παρά την «εισροή» κεφαλαίων μετά τη συνεχιζόμενη επέμβαση και την «αποκατάσταση» κάποιων υποδομών, οι δυσχερέστατες συνθήκες (40% ανεργία, 36% του πληθυσμού κάτω από το όριο της φτώχειας -στοιχεία 2008), οι τεράστιες ελλείψεις σε καθαρό πόσιμο νερό και κατοικίες και η συνεχιζόμενη βία οδηγούν χιλιάδες Αφγανούς σε «παράνομη» έξοδο από τη χώρα σε αναζήτηση μιας καλύτερης ζωής.

Ε.Ε. @ ΔΝΤ-βίοι παράλληλοι με φόντο την Ακρόπολη

---

 Ε.Ε. και Δ.Ν.Τ – βίοι παράλληλοι με φόντο την Ακρόπολη

Δημοσιευμένο 21/04/2010

Λύχνος υπό τον μόδιον: Ε.Ε. και Δ.Ν.Τ – βίοι παράλληλοι με φόντο την Ακρόπολη


της Τιτίκας-Μαρίας Σαράτση


“In Washington Lord Halifax
Once whispered to Lord Keynes
‘It’s true they have the money bags
But we have all the brains.’”

«…Οι Ευρωπαίοι θα σωθούν αν έχουν συνείδηση της αλληλεγγύης τους απέναντι στον κοινό κίνδυνο… Οι τωρινοί φόβοι θα είναι η άμεση αιτία της ευρωπαϊκής ενοποίησης αλλά δεν θα είναι ο λόγος ύπαρξής της. Ανάλογα με τις περιστάσεις που θα περιβάλλουν τη δημιουργία της, η Ευρώπη θα είναι λιγότερο ή περισσότερο πλήρης. ΄Αραγε θα είναι ποτέ πλήρης; Αυτό κανένας δεν μπορεί να το πει. Αλλά δεν είναι λόγος για να καθυστερήσει η προσπάθεια για την επίτευξη της ενοποίησης. H δράση είναι καλύτερη από την παραίτηση και η επιθυμία για τελειότητα είναι φτωχή δικαιολογία για την αδράνεια».
Ρομπέρ Σουμάν, Απομνημονεύματα
Για άλλους «φόβους» μιλούσε ο Σουμάν σε άλλες εποχές. Το ίδιο και ο ανώνυμος δημιουργός του τετράστιχου για τους “brains”, τους «εγκεφάλους», ή την κοινή λογική, το «μυαλό» (όπως το εκλάβει κανείς), το οποίο μνημονεύεται στη σελίδα 13 του βιβλίου του Ρίτσαρντ Ν. Γκάρντνερ Η Διπλωματία Στερλίνας Δολλαρίου σε σύγχρονη προοπτική (Νέα Υόρκη, Columbia University Press, 1980). Τώρα όμως οι “brains” είναι παντού. Οι «εγκέφαλοι» είναι παντού. Όσο για την «κοινή λογική»…Και από τις δυο πλευρές του Ατλαντικού κάποιοι brains αναφέρονται στην κερδοσκοπία μιλώντας για «προϊόντα». Ένα έθνος ολόκληρο έγινε «προϊόν» …Εμείς, γίναμε «προϊόν».´Οπως και μερικά άλλα έθνη, πριν από εμάς. Και όχι με «λύχνον υπό τον μόδιον» αλλά επί της λυχνίας, εμείς οι «κλέφτες της ευρωζώνης» κατά το Focus magazine, θα προσπαθήσουμε να ανιχνεύσουμε την αλήθεια…σιγά-σιγά.
Εν αρχή ήσαν οι οραματιστές. Ας μην πάμε στο μεσαίωνα- γιατί και τότε υπήρχαν οραματιστές της ευρωπαϊκής ενοποίησης, ως μέσο αποφυγής και αποτροπής πολέμων κυρίως,- αλλά ας μείνουμε στον 19^ο και στον 20^ο αιώνα. Οραματιστής ήταν ο Βικτόρ Ουγκώ: οραματιστής και ο «δικός» μας ( λόγω καταγωγής) Ριχάρδος – Νικόλαος Coudenhove-Καλλέργης.

Ο Βικτόρ Ουγκώ το 1849: «Θάρθει μια μέρα που οι ΗΠΑ και οι Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης θα δώσουν τα χέρια,πάνω από τον ωκεανό».Τι θα έλεγε άραγε σήμερα;


Ο Ριχάρδος- Νικόλαος Κούντενχοβ- Καλλέργης. Πολιτικός και φιλόσοφος. Συγγραφέας του έργου «Πανευρώπη». Απόγονος της Κρητικής οικογένειας Καλλέργη και της Βυζαντινής οικογένειας Φωκά. H οικογένειά του είχε λάβει μέρος στην επανάσταση του 1821 και στην εξέγερση της 3^ης Σεπτεμβρίου 1843.
Ριχάρδος – Νικόλαος Κούντενχοβ- Καλλέργης ( 1894-1972) σε Αυστριακό γραμματόσημο του 1994, 100 χρόνια από τη γέννησή του
Η «αρχή» της Ε.Ε.
5 Μαϊου 1949. Ιδρύεται το Συμβούλιο της Ευρώπης. Μέλη 10 χώρες της Δύσης και έδρα το Στρασβούργο.

Ρομπέρ Σουμάν (1886-1963)
9 Μαϊου 1950. Ο αλσατικής καταγωγής υπουργός εξωτερικών της Γαλλίας Ρομπέρ Σουμάν, οραματιστής αλλά και πραγματιστής, εκφωνεί την ιστορική του διακήρυξη για τη Συνθήκη Ανθρακα-Χάλυβα μετά από την εκπόνηση του σχεδίου Σουμάν σε συνεργασία με τον Ζαν Μονέ, τον Μπερνάρ Κλαπιέ και τον νομικό Πωλ Ρόϊτερ. Ο Σουμάν-και όχι μόνο- έχει από καιρό αντιληφθεί ότι μόνο όποιος έχει τον έλεγχο της παραγωγής άνθρακα-χάλυβα είναι μείζων πολεμικός «παίκτης».…Για να αποτραπεί πιθανή πολεμική σύρραξη και να διασφαλισθεί η ειρήνη πρέπει να εξασφαλισθεί ο έλεγχος της παραγωγής. Οι δυο «αιώνιοι» ανταγωνιστές της γηραιάς ηπείρου, οι Γάλλοι και οι Γερμανοί και οι εκατέρωθεν σύμμαχοι πρέπει να έχουν τον κοινό έλεγχο της παραγωγής ώστε να διασφαλισθεί η ειρήνη στην Ευρώπη.
18 Απριλίου 1951. Βασιζόμενες στο σχέδιο Schuman, έξι χώρες υπογράφουν μια συνθήκη για να ενοποιήσουν τις βαριές βιομηχανίες τους —άνθρακα και χάλυβα— κάτω από μια κοινή διεύθυνση. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, καμιά από αυτές τις χώρες δεν θα μπορεί πια να κατασκευάζει όπλα για να πολεμήσει εναντίον των άλλων, όπως συνέβαινε στο παρελθόν. Οι έξι αυτές χώρες είναι: το Βέλγιο, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία, οι Κάτω Χώρες και το Λουξεμβούργο. Στις 23 Ιουλίου 1952 η συνθήκη τίθεται σε ισχύ. Η ΕΚΑΧ ( Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα-Χάλυβα) πρόδρομος της Ε.Ε είναι πραγματικότητα…

Ο Ρομπέρ Σουμάν εκφωνεί τον ιστορικό του λόγο στις 9 Μαϊου 1950
Το Δ.Ν.Τ

Το Ξενοδοχείο Mount Washington- χώρος της διάσκεψης που είχε ως αποτέλεσμα την ίδρυση του Δ.Ν.Τ., τη θέσπιση της GATT και της Παγκόσμιας Τράπεζας
Από την 1^η ως την 22^α Ιουλίου 1944, στο ξενοδοχείο Όρος Ουάσιγκτον,στο Μπρέτον Γούντς του New Hampshire στις ΗΠΑ μια σημαντική συνάντηση ήταν σε εξέλιξη: 730 εκπρόσωποι 45 κρατών συνέρχονται για να ιδρύσουν μείζονες θεσμούς: Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ( International Monetary Fund), την Παγκόσμια Τράπεζα (World Bank) και την περίφημη G.A.T.T (General Agreement on Tariffs and Trade), η οποία υπήρξε και ο πρόδρομος του Παγκοσμίου Οργανισμού Εμπορίου. Γιατί στις ΗΠΑ; Μα ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος με τις τραγικές απώλειές του (50-70 εκατομμύρια νεκροί και μια Ευρώπη ερειπωμένη και πληγωμένη πολλαπλώς), είχε αναδείξει και τον ισχυρότερο παγκόσμιο πιστωτή: τις ΗΠΑ… Η συνάντηση δεν είχε ιστορικό προηγούμενο αλλά ήταν καθοριστικής σημασίας: στο εξής οι ρυθμιστές της παγκόσμιας οικονομικής και χρηματοπιστωτικής «ισορροπίας» και συναλλαγματικής πολιτικής- αναγκαιότητα επείγουσα στο μεταπολεμικό τοπίο- δεν θα ήταν πλέον τα μεμονωμένα κράτη αλλά υπεροργανισμοί. Οι δυο σημαντικώτεροι «παίκτες», οι ΗΠΑ και η Μεγάλη Βρεταννία, όπως αναφέρει ο Γκάρντνερ στην ίδια μελέτη, είχαν πάρει πολύ διαφορετικά μαθήματα από τη Μεγάλη Κρίση του 1929. Οι ΗΠΑ θεωρούσαν ότι πρέπει να απαλλαγούν από κάθε μορφή προστατευτισμού και τάσσονταν υπέρ του ελεύθερου εμπορίου- η Μεγάλη Βρεταννία αντιθέτως μετά από έναν αιώνα ανοιχτού εμπορίου έκρινε ότι το εσωτερικό ισοζύγιο πρέπει να είναι εκείνο που θα έχει τη μεγαλύτερη σημασία: σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να θυσιάζεται η πλήρης απασχόληση στο βωμό του εξωτερικού ισοζυγίου και των διεθνών οικονομικών σχέσεων και ισορροπιών.......

Like this:

Like

Be the first to like this post.

---

Hamlet: There is more....

Hamlet:
And therefore as a stranger give it welcome.
There are more things in heaven and earth, Horatio,
Than are dreamt of in your philosophy.

Hamlet Act 1, scene 5, 159–167

.....Yπάρχουν περισσότερα, Οράτιε,
στα ουράνια και στη γη
απ΄όσα ονειρεύεται η φιλοσοφία σας

Gracias a la Vida!

"Μυθολογίες" ή Gracias a la vida?

 

Ημερομηνία δημοσίευσης: 10/12/2009                                 

Λίγες οι νύχτες με φεγγάρι που μ’ αρέσουν.¹
Γιώργος Σεφέρης


Της Τιτίκας - Μαρίας Σαράτση

...Είχε αναζητήσει την απάντηση παντού, στους δασκάλους, στους πολιτικούς, στους ιστορικούς, αλλά κυρίως στη ζωή. «Είμαι θύμα 'ηρωϊκών' αμφιβολιών σαν την Ιουστίνη του Λώρενς Ντάρρελ», σκέφθηκε, «ή μήπως είναι απλά μάταιες αμφιβολίες; Αμφιβολίες χωρίς νόημα; Όχι, οι αμφιβολίες έχουν νόημα, σχεδόν πάντα. Ίσως από το φλαμένκο να πρέπει να περάσω στο ταγκό».
Μάλλον φταίει το γεγονός ότι αιώνες τώρα ζούμε με μυθολογίες. Τρεφόμαστε από αυτές και με αυτές. Από τη γένεση του νεαρού ελληνικού κράτους, πλην ελαχίστων φωτεινών εξαιρέσεων, κανείς μα κανείς δεν τόλμησε να αγγίξει τις «μυθολογίες». Η μυθολογία δεν είναι «απλή υπόθεση».
Ο «μύθος» έχει πολυπλοκότητα. Συγκινεί,μας κάνει να βουρκώνουμε καμιά φορά και διευκολύνει ή και αποτρέπει την κριτική σκέψη ανάλογα με τις συνθήκες και τις προθέσεις. Μετά έρχονται οι φοβίες. Αν αρνηθούμε τις «μυθολογίες» αυτές, χάνουμε την ταυτότητά μας, την ‘ελληνικότητά μας’. Τεράστια πλάνη(;). Ύποπτη πλάνη.
Φίλτατοι αδελφοί Γραικοί χαίρετε! ²
Τέθηκαν ποτέ αυτά τα θέματα στη «μέση» παιδεία μας; Όχι βέβαια, κυριάρχησαν οι μυθολογίες κατά το δοκούν και κατά περίπτωση. Λέξη για τα ελαττώματα, τα λάθη, την αρχαία σκουριά. Τώρα επικαλούμαστε το δυσθεώρητο δημόσιο χρέος. Σύμφωνοι, είναι τεράστιο πρόβλημα. Όπως και ο εγκλεισμός στα ασφυκτικά περιθώρια των Βρυξελλών. Όμως, στην περίπτωσή μας, το θέμα δεν είναι μόνον οικονομικό. Αν και δεν υπάρχει κακό στον «αγγελικό» τούτο κόσμο που να μην πηγάζει από το σύστημα, όπως σοφά γράφει ο Τσίρκας. Και όταν προσφάτως έγινε απόπειρα να «αναιρεθούν» οι «μυθολογίες», αυτό έγινε άναρχα, σπασμωδικά, ψυχρά, αγνοώντας εντελώς τη σημασία που έχει για τον «μαθητή» η ιστορική συνέχεια και κυρίως η συναισθηματική του φόρτιση. Λες και μπορείς να πεις στο ενημερωμένο, εξοικειωμένο με τις νέες τεχνολογίες, πάλλον ον που είναι ο σύγχρονος έφηβος, η σύγχρονη έφηβη, που βιώνουν εκτός του «ωραίου» κόσμου», των αβίωτων πόλεων, της αποχαύνωσης της πλειοψηφίας των τηλεοπτικών πραγμάτων, το απόλυτο άγχος των εκάστοτε «πανελλαδικών», «πανελληνίων» ή όπως κατά το δοκούν ονομάζονται, «μέχρι τώρα σου μάθαινα αυτό, τώρα θα σου μάθω το άλλο». Ταυτόχρονα δόθηκε με τον τρόπο αυτό μια χρυσή ευκαιρία στους λάτρεις των «μυθολογιών» να μιλήσουν για «εθνική προδοσία» και μειοδοσία. Η απόλυτη πλήξη. Πλίνθοι και κέραμοι ατάκτως ερριμμένοι. Και βέβαια μιλάμε διαρκώς για εκπαιδευτική μεταρρύθμιση και για την «εκπαιδευτική διαδικασία που πρέπει να τεθεί σε νέα βάση, για την αναγκαιότητα επαναπροσδιορισμού και ριζικών αλλαγών, για διάλογο με τους εμπλεκόμενους φορείς και συζήτηση με τη μαθητική κοινότητα πανελληνίως… Καλούμε και καμιά ΜΚΟ ως σύμβουλο και συνομιλητή. Άλλοθι;
Ποια εκπαιδευτική μεταρρύθμιση; Και ποιες μεταρρυθμίσεις που έγιναν ή δεν έγιναν; Εδώ μιλάμε για απορρύθμιση. Το καζάνι βράζει και στην πρώτη ευκαιρία το καπάκι θα εκτιναχθεί στα ύψη.
Η νέα γενιά δεν επιθυμεί «συναίνεση». Επιθυμεί ριζικές αλλαγές. Την υποβαθμίζουμε ισχυριζόμενοι ότι το μοναδικό της πρόβλημα είναι η εργασιακή ανασφάλεια. Εθελοτυφλούμε. Ζητούν ά λ λ η παιδεία, ά λ λ η ζωή - όχι μια «καλύτερη» ζωή, μια άλλη ζωή!
Προβληματίζονται για την κοινωνία, τη δικαιοσύνη, την απομόνωση, την αδικία. Δει δε τόλμης. Να μιλήσουμε για την αμαρτία που την είπαν αρετή. Αρκετά φλυαρήσαμε για «δικαιώματα και υποχρεώσεις». Ή μήπως το παιχνίδι είναι κομμένο και ραμμένο κατά το δοκούν; Το παιχνίδι ενός μέλλοντος που διαφαίνεται αμφίβολο και
προβληματικό;Θα αναγνωρίσουμε σε ό λ α τα παιδιά το βασικό τους δικαίωμα στη σφαιρική ενημέρωση και στην αλήθεια; Στην αμφισβήτηση της αλήθειας; Στην απόρριψη του κτηνώδους και ανελέητου ανταγωνισμού και στην δυνατότητα να αποκτήσουν τα «εφόδια» εκείνα για να υπάρξουν σε έναν de facto ανταγωνιστικό κόσμο διατηρώντας τον ανθρωπισμό τους;
Θα μπει επιτέλους η χαρά της γνώσης στη σχολική τάξη; Και θα τα κάνουμε όλα αυτά με αγάπη και μεράκι; Ή μήπως είναι και η αγάπη έννοια ετεροχρονισμένη; Δεν αρκούν τα λάπτοπς…Χρειάζεται αλλαγή του περιεχομένου της παιδείας. Και θα θυμηθούμε επιτέλους τον Εξυπερύ, γιατί το δικό μας τριαντάφυλλο δεν μοιάζει με κανένα άλλο αφού εμείς το μεγαλώσαμε, εμείς το προστατεύσαμε; Θα την εξημερώσουμε τη φίλη μας την αλεπού; «Έχεις ευθύνη για όποιον εξημερώνεις…» Ποιός θα τα εκφράσει αυτά; Από ποιο βήμα . Ο διάλογος», η «συζήτηση» που αφορούν στην παιδεία πρέπει να γίνουν με την παραδοχή ότι από την μεταπολίτευση, ποτέ και από κανένα δεν μπήκαν τα δάχτυλα επί των τύπων των ήλων. Να δεχθούμε ότι υπάρχει πρόβλημα π ε ρ ι ε χ ο μ έ ν ο υ της παιδείας μας.
Θα αφήσουμε στην άκρη τη σοβαροφάνεια; Τις «συναντήσεις» και τα «συνέδρια» με τηλεοπτική κάλυψη;Τα άνευ νοήματος «όχι»; «Θα περπατήσουμε σε σιωπηλές πλαγιές φορτωμένες με τα φύλλα της οξιάς»³; Τα Χριστούγεννα δεν είναι μακριά. Εκείνο το μωράκι που κρυώνει στη φάτνη περιμένει. Gracias a la vida!
Υστερόγραφο: Μετά από την επέτειο της δολοφονίας του Αλέξη γίναμε μάρτυρες μιας «παρέλασης προοδευτικών» στα κανάλια, οι οποίοι αποκαλούσαν τους μαθητές που διαμαρτύρονται και των οποίων τα σχολεία τελούν υπό κατάληψη «μειοψηφία», ένας μάλιστα συνάδελφος δημοσιογράφος είπε ότι «εξέτασε τα στοιχεία» και μόνο 15% των σχολείων τελούν υπό κατάληψη, άρα πρόκειται για μειοψηφίες, και «τι κάνουν οι υπόλοιποι μαθητές» κ.λπ. κ.λπ.- μάλιστα τέθηκε και η ερώτηση, «πόσα εξωσχολικά βιβλία έχεις διαβάσει, παιδί μου» (sic)….
Θα ήθελα να ρωτήσω τους συναδέλφους και τους «επαϊοντες» που συνήθως τους συνοδεύουν στα πάνελς:
Συνειδητοποιούν ότι ίσως «συγχέουν» σκοπίμως (;) την έννοια μειοψηφία με την έννοια πρωτοπορία;
Διαχρονικά, οι διαμαρτυρόμενοι και εξεγερμένοι αποκαλούνται «μειοψηφίες» - είναι ψυχολογικό το θέμα, έτσι αποθαρρύνονται ευκολότερα και οι «πλειοψηφίες».
Είμαστε σε μια ευαίσθητη στιγμή και δουλειά τού κάθε «πνευματικού» ανθρώπου είναι να εμβαθύνει και να δώσει από τις γνώσεις και την εμπειρία του το καλύτερο.
Εγώ δεν θα μιλήσω για τις ηλικίες. Ούτε για τους «μεσήλικες προοδευτικούς» ( τι ταλαιπωρημένη έννοια, αλήθεια!) που μεταβάλλονται σε διδασκάλους και «καθοδηγητές» που επιτιμούν τα νέα παιδιά και τους κουνούν το δάχτυλο.
Θα ρωτήσω πολύ απλά: α. Μήπως «διαβάζει» ο ενήλικος μέσος Έλληνας και μας έχει διαφύγει το γεγονός;
β. Και πώς είστε βέβαιοι ότι οι νέοι άνθρωποι δεν διαβάζουν; Και είναι οι «νέοι άνθρωποι» ένα ενιαίο σύνολο;
Η αγάπη για τη γνώση είναι αυτόματη διαδικασία; Δεν πρέπει να την εμφυσήσει κάποιος στον νέο άνθρωπο; Το σχολείο, ας πούμε; Όταν κάποιοι εκπαιδευτικοί προσπαθούν να το κάνουν, δέχονται και κριτική ότι «ξεφεύγουν χρονικά από τη διδακτέα ύλη».
Και τέλος: Ας σοβαρευτούμε. Η κατάσταση είναι πολύ πιο πιεστική και σοβαρή απ’ όσο νομίζουν ή δεν νομίζουν οι οθονολάτρεις πανελίστες, νεώτεροι, μεσήλικες ή ηλικιωμένοι. Λίγη ευθύνη απέναντι στα νέα παιδιά, συνάδελφοι και διανοούμενοι!! Επανέρχομαι στο σύνθημα που γράφτηκε σε κάποιο τοίχο και αναφέρεται στον δωδέκατο μήνα του σωτηρίου έτους 2008:
«Ο Δεκέμβρης δεν ήταν η απάντηση, ήταν η ερώτηση»!
Τ.Μ.Σ.
1 «Τελευταίος σταθμός», Cava dei Tirreni, 5 Οκτωβρίου 1944
2 Ο εναρκτήριος χαιρετισμός του Αλέξανδρου Υψηλάντη στην προκήρυξη με την αναγγελία της επανάστασης στους απόδημους Έλληνες (1821)
3³ Γ. Σεφέρης, Επιφάνεια, 1937

Από το βιβλίο του Γιώργου Βερνίκου

Από το βιβλίο του Γιώργου Α. Βερνίκου, ¨΄Οταν θέλαμε να αλλάξουμε την Ελλάδα¨", Εκδόσεις Καστανιώτη, Αθήνα 2003

Για τη φίλη και συναγωνίστριά μου Έπη, που κοιμήθηκε νωρίς

  Της Τιτίκας-Μαρίας Σαράτση                                           

     Φίλε Γιώργο, χαίρε!

Είχαμε δυο πράγματα: αυταπάρνηση και τη δυνατότητα να επικοινωνούμε ποικιλοτρόπως.

Θυμάσαι πως και τότε συνηθίζαμε να «επικοινωνούμε» γραπτά. Μεσούσης της δικτατορίας, εμείς γράφαμε παντού, σε τυχαία χαρτάκια στο σπίτι της οικοδέσποινας-αγγέλου μας επί της γης ( της Αγγέλας εννοώ), στα κουτιά των τσιγάρων μου Hellas special ( για κάποιο λόγο η Ακρόπολη και το σεληνιακό μαύρο στο πακέτο σηματοδοτούσαν για μένα τις νύχτες ελευθερίας που μας μέλλονταν, βούρκωνα κι έλεγα μέσα μου ως γνήσια μαρξίστρια, αν και αναθεωρήτρια,  «Προς Θεού, όχι λυρισμοί τώρα, ό,τι λυρικό έχεις κάνε το πράξη»»), στις ταβέρνες , πάνω στα χάρτινα τραπεζομάντιλα, αλλά βεβαίως ήν ο λόγος, εν αρχή και εν συνεχεία.

    Φίλε Γιώργο, έγραφες κι εσύ το βράδυ, πριν την κατάληψη.

   Κοιμηθήκαμε όλοι μαζί στης Αγγέλας, όπως θυμάσαι, σύμπασα η παρέα των αναθεωρητών και των αστών, ο Νικήτας Λιοναράκης, εσύ και η γράφουσα, να ’μαστε  κοντά το πρωί, να φτάσουμε σε χρόνο μηδέν από τη Σκουφά στη Σόλωνος και Σίνα- φοβόμαστε μη συλλάβουν κανένα μας πριν καταλάβουμε το κτίριο. Δεν θα μιλήσω για τα γεγονότα- είμαι βέβαιη πως θα τα διηγηθούν μια χαρά οι υπόλοιποι συναγωνιστές γράφοντες, ελπίζω να μη φλυαρήσουν, άλλωστε είναι λίγο-πολύ γνωστά. Φοβάμαι πως οι πολιτικοί «αναλυτές» αρχίζουν να θυμίζουν εκείνο τον κακόμοιρο κοινωνικό αναμορφωτή του Καβάφη, που ασκεί όλη του τη χειρουργική δεινότητα και στο τέλος δεν απομένει τίποτα. Αλλά εμένα με ενδιαφέρει το φως της ασετιλίνης του Τσίρκα, του πληγωμένου ερωτευμένου Γιούνες και της Αριάγνης του. Χωρίς το φως της αίσθησης δεν υπάρχει τίποτα. Ναι, σύντροφε Μιχάλη, σύμφωνοι, η έκσταση δεν γράφεται στην Ιστορία.

   Ένα μόνο θα θυμίσω και θα τονίσω: Ξέραμε πολύ καλά τι κάναμε, με «ατελή» οργάνωση, ναι, με διαφωνίες, ναι, όμως συναίσθηση των πράξεών μας είχαμε πλήρη. We seized the day boys and girls, Νικήτα, Ελίζα, Μιχάλη, Ιωάννα, Μάνο, Παναγιώτη «βία στη βία», Κλειώ, Γιώργο και Γιώργο, Νίκο, Αριάδνη, Αγγελική, Αλκμήνη, Βέρα, Στέφανε, Γιάννη και Διονύση, we seized the day! Έστε βέβαιοι.

Στον πρόλογό σου, που είχα την τιμή να διαβάσω πριν την έκδοση, μιλάς για τη «σήμανση» των στιγμών. Θα μιλήσω κι εγώ «αστέ» Γιώργο για τις στιγμές. Άλλωστε συνέπασχα πλήρως μαζί σου όταν «ουρά της αστικής τάξης» σε ανέβαζαν και «ουρά της αστικής τάξης» σε κατέβαζαν, όχι μόνο γιατί ήμουν εκ φύσεως ορθολογίστρια και συνιστούσε καθαρό παραλογισμό να σου ασκούν κριτική γιατί δεν συμπορεύτηκες με τη σχεδόν συνολικά συμβιβασμένη με τα απριλιανά νούμερα περίφημη αστική τάξη του Κολωνακίου και της πέριξ των ανακτόρων περιοχής ( το περιέχον αντί του περιεχομένου, σύντροφοι της Φιλοσοφικής χαίρετε και αγαλλιάστε) , παρά αντίθετα έπεσες μέσα στα όλα, αλλά γιατί δεχόμουν κι εγώ παρόμοια κριτική γιατί δεν ήμουν Lenin-Levis-Lacoste, από γνήσιο σεβασμό στον Βλαντιμίρ Ίλιτς και ντυνόμουνα και κυκλοφορούσα ως κανονική κοπέλα και όχι με αμπέχωνο και ξεφτισμένο τζιν σαν κακέκτυπο της Λεϊλά Χαλέντ- το τζιν μου ήταν πάντα σιδερωμένο, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

   Θα μιλήσω για μια στιγμή-τριάντα χρόνια πέρασαν, τη θυμάσαι άραγε; Ήταν η τελευταία μέρα της κατάληψης. Περπατούσαμε πάνω κάτω στην ταράτσα της Νομικής και σιγοτραγουδούσες απελπισμένος το «Μας πήραν και μας πρόδωσαν για μια μπουκιά ψωμί» του Θεοδωράκη και ήσουν βέβαιος από τα βάθη της ψυχής σου πως αν καταφέρναμε να μείνουμε εκεί άλλες είκοσι τέσσερις ώρες, χωρίς νερό και φως-το φαγητό δεν το σκεφτόμαστε- η κατάληψη θα’ χε πετύχει κάπως το στόχο της. Περπατούσαμε λοιπόν πυρετωδώς πάνω-κάτω, να βρούμε τρόπο, λύση, δεν υπήρχαν φυσικά. Το φως του σούρουπου σκίαζε τα πρόσωπα των παιδιών με τη θέρμη της πρώτης γνώσης της ωριμότητας που έφερνε η μοναξιά της ταράτσας : η καρδιά της πόλης χτυπούσε εκεί, μαζί μας.

Χαίρομαι γιατί αυτό που έγραφες το βράδυ πριν την κατάληψη στης Αγγέλας το συνεχίζεις τριάντα χρόνια μετά.

Φίλε Γιώργο, υπάρχουν στιγμές που αχρηστεύουν τη φθορά, την ακυρώνουν και συνεχίζουν την πορεία τους, ακέραιες και αγέρωχες μέσα στο χρόνο.

   Επαφίεμαι στον πατριωτισμό σου ότι θα τις διαφυλάξεις.

                                            Αθήνα, 11 Ιανουαρίου 2003

                                                  Η φίλη και συναγωνίστριά σου

                                                               Τιτίκα

* Η Τιτίκα Σαράτση ήταν μέλος της επιτροπής κατάληψης της Φιλοσοφικής Σχολής στην κατάληψη της Νομικής Σχολής το Φεβρουάριο του 1973.

Έστι θάλασσα,τις δε νυν κατασβέσει;

Έστι θάλασσα, τις δε νυν κατασβέσει; *

                                                                                                   Αφιερώνεται στον παιδικό μου φίλο Ισαάκ Σ.

Καλά Νερά

                                                                

 

Ημερομηνία δημοσίευσης στην ΑΥΓΗ:  08/01/2010

Της Τιτίκας-Μαρίας Σαράτση

Γιώργης Σιάντος: "Κάνε το καλό και ρίξ' το στο γιαλό, γιατρέ..."

     Πριν από την ανακάλυψη της πενικιλίνης από τον Αλεξάντερ Φλέμινγκ, το 1929, και την ευρεία χρήση των αντιβιοτικών μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, η φυματίωση στη Θεσσαλία θέριζε. Χτυπούσε βέβαια όλες τις κοινωνικές τάξεις, αλλά ιδιαίτερα τις φτωχότερες, αγρότες και τσιγγάνους. 
Ο Α. Σ., νεαρός πνευμονολόγος και φυματιολόγος, θεωρούσε την ιατρική λειτούργημα, από έναν ασθενή έπαιρνε χρήματα - από δέκα δεν έπαιρνε.

Ανάμεσα σ’ αυτούς που είχε θεραπεύσει από τη φυματίωση πριν από τον πόλεμο ήταν και ένας χωροφύλακας. Έπρεπε να εφαρμοσθεί η πολύ λεπτή τεχνική του πνευμονοθώρακα - μέθοδος πολύ επώδυνη. Ο ασθενής έγινε καλά. - Γιατρέ μου, δεν έχω να σε πληρώσω, είπε. -Μην το σκέπτεσαι καθόλου, του απάντησε ο γιατρός. Πρόσεχε τον εαυτό σου και τέρμα το τσιγάρο.

Τα χρόνια πέρασαν. Στη φάση της «νομιμότητας» του ΚΚΕ, ο Γιώργης Σιάντος, γ.γ. του ΚΚΕ τότε, Καρδιτσιώτης και πρώην καπνεργάτης, ήρθε στην Καρδίτσα. Λόγω της ιδιόρρυθμης κατάστασης της «νομιμότητας» τον φύλαγε η χωροφυλακή , «για να μη γίνει κάποια απόπειρα από αντιφρονούντες...» (διάβαζε «ομάδες» και πρώην συνεργάτες των Γερμανών).
 Διάλεξαν το σπίτι λοιπόν του γιατρού Α.Σ. για να φιλοξενηθεί ο Σιάντος, επειδή ήταν κεντρικό και τα φρονήματα του γιατρού ήταν γνωστά, αριστερός γαρ...

.....Μέχρι τα 10 μου χρόνια παραθερίζαμε στα χωριά του Πηλίου. Ένα καλοκαίρι,το διπλανό σπίτι το είχε νοικιάσει μια οικογένεια Ελλήνων Εβραίων. Κάθε απόγευμα πήγαινα με τον φίλο μου τον Τζέκη στην ακροθαλασσιά για κοχύλια. Ήταν στο μπράτσο της μητέρας του, μιας πανέμορφης γυναίκας -πάντα φορούσε γύρω στον λαιμό της μια σειρά μικρά μαργαριτάρια που έλαμπαν σαν τα μάτια της- που είδα για πρώτη φορά τον «αριθμό» από το Άουσβιτς. Ρώτησα τη μητέρα μου τι ήταν και μου εξήγησε. Πρόσεξε, μου είπε, μην αναφέρεις τίποτα για πόλεμο, ο ένας της γιος, μικρό παιδάκι, πέθανε εκεί.

   Ένα απόγευμα, την ώρα του περίπατου με τον Τζέκη, ήρθε κοντά μου ο πατέρας μου. - Μην πας σήμερα για κοχύλια, έχω να σου πω. Έχει σχέση με τον «γιαλό», πρόσθεσε. Πάντα μου έκανε «μαθήματα ιστορίας», «γιατί αυτά δεν θα σας τα μάθουν στο σχολείο, και πρέπει να τα μάθεις από μας». Πάντα μιλούσε με έναν τρόπο που κυριολεκτικά "εικονογραφούσε", ιστορούσε την αφήγηση.

«...Σου έχω πει για τον πνευμονοθώρακα και πόσο τυχεροί είμαστε που ανακαλύφθηκαν τα αντιβιοτικά... θα καταλάβεις μεγαλώνοντας.Πριν από τον πόλεμο είχα θεραπεύσει έναν χωροφύλακα. Σου έχω διηγηθεί επίσης ότι φιλοξενήσαμε στο σπίτι μας τον Σιάντο... Εσύ, βέβαια, κοριτσάκι μου, δεν είχες ακόμη γεννηθεί. Κι όμως, κατά κάποιον τρόπο, οφείλεις την ύπαρξή σου σε αυτόν τον χωροφύλακα. Θα είχαμε καεί ζωντανοί και δεν θα είχες γεννηθεί ποτέ.

Το σούρουπο της μέρας που φιλοξενούσαμε τον Αρχηγό (έτσι έλεγε τον Γιώργη Σιάντο) χτύπησε η πόρτα μας. Ήταν ο χωροφύλακας που είχα θεραπεύσει πριν τον πόλεμο. Στην αρχή φοβήθηκα μήπως τον ξαναχτύπησε η φυματίωση." Όχι, γιατρέ μου, δεν ήρθα γι' αυτό, μια χαρά είμαι και αυτό το οφείλω σε σένα. Άκουσε, μην είσαι βέβαιος ότι τον φυλάει καλά η χωροφυλακή τον Σιάντο, έχουμε πληροφορίες ότι τη νύχτα θα κατέβουν οι «ομάδες» να σας κάψουν το σπίτι. Το ξέρω πως είσαι στο ΕΑΜ. Ειδοποίησε να έρθουν να φυλάνε, η χωροφυλακή μπορεί να μη βοηθήσει και να καείτε ζωντανοί, εσύ και η γυναίκα σου και ο Σιάντος". Αυτά μου είπε ο χωροφύλακας και έφυγε γρήγορα μην τον δει κανείς. Ειδοποίησα αμέσως.

Ο Αρχηγός, ο Γιώργης Σιάντος καθόταν συλλογισμένος και κοίταζε με προσοχή ένα μικροσκόπιο Ζeiss που είχα στο ιατρείο.

- Τι προβλέπεις, αρχηγέ; Πώς θα πάνε τα πράγματα; Υπάρχει ελπίδα;

- Γιατρέ μου, δεν θα το κρύψω. Τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα. Είναι γωνία το μαγαζί (εννοούσε την Ελλάδα). Δεν θα μας αφήσουν να προχωρήσουμε... ούτε να προκόψουμε.

Τότε του είπα για την προειδοποίηση του πρώην φυματικού χωροφύλακα.

- Βλέπεις, γιατρέ, έτσι είναι. Κάνε το καλό και ρίξ' το στο γιαλό!

....Το βράδυ εκείνο πράγματι κατέβηκαν οι "ομάδες" να κάψουν το σπίτι. Το φύλαγαν από παντού φίλοι του ΕΑΜ και δεν μπόρεσαν καν να πλησιάσουν...»

  Ο πατέρας μου κάθησε στα βοτσαλάκια. Κοίταζε τον ήλιο που έδυε στον Παγασητικό και έβαφε με τις ανταύγειές του τη θάλασσα. Είχε σηκωθεί ένα ελαφρό,δροσερό αεράκι. Γι' αυτό,κοριτσάκι μου, κάνε το καλό και ρίξ' το στο γιαλό... Η θάλασσα ίσως το φέρει πίσω σ’ εσένα! Αλλά και να μη στο φέρει, δεν πειράζει... είπε και μου χαμογέλασε.

«Επέστρεψα» πολλές φορές στα λόγια του, από τότε.

Άλλωστε, τη θάλασσα, ποιος θα μπορέσει να την εξαντλήσει;

1. Αισχύλου, Αγαμέμνων, στ. 958