Λύχνος υπό τον μόδιον: Ε.Ε. και Δ.Ν.Τ – βίοι παράλληλοι με φόντο την Ακρόπολη
της Τιτίκας-Μαρίας Σαράτση
“In Washington Lord Halifax
Once whispered to Lord Keynes
‘It’s true they have the money bags
But we have all the brains.’”
«…Οι Ευρωπαίοι θα σωθούν αν έχουν συνείδηση της αλληλεγγύης τους απέναντι στον κοινό κίνδυνο… Οι τωρινοί φόβοι θα είναι η άμεση αιτία της ευρωπαϊκής ενοποίησης αλλά δεν θα είναι ο λόγος ύπαρξής της. Ανάλογα με τις περιστάσεις που θα περιβάλλουν τη δημιουργία της, η Ευρώπη θα είναι λιγότερο ή περισσότερο πλήρης. ΄Αραγε θα είναι ποτέ πλήρης; Αυτό κανένας δεν μπορεί να το πει. Αλλά δεν είναι λόγος για να καθυστερήσει η προσπάθεια για την επίτευξη της ενοποίησης. H δράση είναι καλύτερη από την παραίτηση και η επιθυμία για τελειότητα είναι φτωχή δικαιολογία για την αδράνεια».
Ρομπέρ Σουμάν, Απομνημονεύματα
Για άλλους «φόβους» μιλούσε ο Σουμάν σε άλλες εποχές. Το ίδιο και ο ανώνυμος δημιουργός του τετράστιχου για τους “brains”, τους «εγκεφάλους», ή την κοινή λογική, το «μυαλό» (όπως το εκλάβει κανείς), το οποίο μνημονεύεται στη σελίδα 13 του βιβλίου του Ρίτσαρντ Ν. Γκάρντνερ Η Διπλωματία Στερλίνας Δολλαρίου σε σύγχρονη προοπτική (Νέα Υόρκη, Columbia University Press, 1980). Τώρα όμως οι “brains” είναι παντού. Οι «εγκέφαλοι» είναι παντού. Όσο για την «κοινή λογική»…Και από τις δυο πλευρές του Ατλαντικού κάποιοι brains αναφέρονται στην κερδοσκοπία μιλώντας για «προϊόντα». Ένα έθνος ολόκληρο έγινε «προϊόν» …Εμείς, γίναμε «προϊόν».´Οπως και μερικά άλλα έθνη, πριν από εμάς. Και όχι με «λύχνον υπό τον μόδιον» αλλά επί της λυχνίας, εμείς οι «κλέφτες της ευρωζώνης» κατά το Focus magazine, θα προσπαθήσουμε να ανιχνεύσουμε την αλήθεια…σιγά-σιγά.
Εν αρχή ήσαν οι οραματιστές. Ας μην πάμε στο μεσαίωνα- γιατί και τότε υπήρχαν οραματιστές της ευρωπαϊκής ενοποίησης, ως μέσο αποφυγής και αποτροπής πολέμων κυρίως,- αλλά ας μείνουμε στον 19ο και στον 20ο αιώνα. Οραματιστής ήταν ο Βικτόρ Ουγκώ: οραματιστής και ο «δικός» μας ( λόγω καταγωγής) Ριχάρδος – Νικόλαος Coudenhove-Καλλέργης.
Ο Βικτόρ Ουγκώ το 1849: «Θάρθει μια μέρα που οι ΗΠΑ και οι Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης θα δώσουν τα χέρια,πάνω από τον ωκεανό».Τι θα έλεγε άραγε σήμερα;
Ο Ριχάρδος- Νικόλαος Κούντενχοβ- Καλλέργης. Πολιτικός και φιλόσοφος. Συγγραφέας του έργου «Πανευρώπη». Απόγονος της Κρητικής οικογένειας Καλλέργη και της Βυζαντινής οικογένειας Φωκά. H οικογένειά του είχε λάβει μέρος στην επανάσταση του 1821 και στην εξέγερση της 3ης Σεπτεμβρίου 1843.
Ριχάρδος – Νικόλαος Κούντενχοβ- Καλλέργης ( 1894-1972) σε Αυστριακό γραμματόσημο του 1994, 100 χρόνια από τη γέννησή του
Η «αρχή» της Ε.Ε.
5 Μαϊου 1949. Ιδρύεται το Συμβούλιο της Ευρώπης. Μέλη 10 χώρες της Δύσης και έδρα το Στρασβούργο.
Ρομπέρ Σουμάν (1886-1963)
9 Μαϊου 1950. Ο αλσατικής καταγωγής υπουργός εξωτερικών της Γαλλίας Ρομπέρ Σουμάν, οραματιστής αλλά και πραγματιστής, εκφωνεί την ιστορική του διακήρυξη για τη Συνθήκη Ανθρακα-Χάλυβα μετά από την εκπόνηση του σχεδίου Σουμάν σε συνεργασία με τον Ζαν Μονέ, τον Μπερνάρ Κλαπιέ και τον νομικό Πωλ Ρόϊτερ. Ο Σουμάν-και όχι μόνο- έχει από καιρό αντιληφθεί ότι μόνο όποιος έχει τον έλεγχο της παραγωγής άνθρακα-χάλυβα είναι μείζων πολεμικός «παίκτης».…Για να αποτραπεί πιθανή πολεμική σύρραξη και να διασφαλισθεί η ειρήνη πρέπει να εξασφαλισθεί ο έλεγχος της παραγωγής. Οι δυο «αιώνιοι» ανταγωνιστές της γηραιάς ηπείρου, οι Γάλλοι και οι Γερμανοί και οι εκατέρωθεν σύμμαχοι πρέπει να έχουν τον κοινό έλεγχο της παραγωγής ώστε να διασφαλισθεί η ειρήνη στην Ευρώπη.
18 Απριλίου 1951. Βασιζόμενες στο σχέδιο Schuman, έξι χώρες υπογράφουν μια συνθήκη για να ενοποιήσουν τις βαριές βιομηχανίες τους —άνθρακα και χάλυβα— κάτω από μια κοινή διεύθυνση. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, καμιά από αυτές τις χώρες δεν θα μπορεί πια να κατασκευάζει όπλα για να πολεμήσει εναντίον των άλλων, όπως συνέβαινε στο παρελθόν. Οι έξι αυτές χώρες είναι: το Βέλγιο, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία, οι Κάτω Χώρες και το Λουξεμβούργο. Στις 23 Ιουλίου 1952 η συνθήκη τίθεται σε ισχύ. Η ΕΚΑΧ ( Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα-Χάλυβα) πρόδρομος της Ε.Ε είναι πραγματικότητα…
Ο Ρομπέρ Σουμάν εκφωνεί τον ιστορικό του λόγο στις 9 Μαϊου 1950
Το Δ.Ν.Τ
Το Ξενοδοχείο Mount Washington- χώρος της διάσκεψης που είχε ως αποτέλεσμα την ίδρυση του Δ.Ν.Τ., τη θέσπιση της GATT και της Παγκόσμιας Τράπεζας
Από την 1η ως την 22α Ιουλίου 1944, στο ξενοδοχείο Όρος Ουάσιγκτον,στο Μπρέτον Γούντς του New Hampshire στις ΗΠΑ μια σημαντική συνάντηση ήταν σε εξέλιξη: 730 εκπρόσωποι 45 κρατών συνέρχονται για να ιδρύσουν μείζονες θεσμούς: Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ( International Monetary Fund), την Παγκόσμια Τράπεζα (World Bank) και την περίφημη G.A.T.T (General Agreement on Tariffs and Trade), η οποία υπήρξε και ο πρόδρομος του Παγκοσμίου Οργανισμού Εμπορίου. Γιατί στις ΗΠΑ; Μα ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος με τις τραγικές απώλειές του (50-70 εκατομμύρια νεκροί και μια Ευρώπη ερειπωμένη και πληγωμένη πολλαπλώς), είχε αναδείξει και τον ισχυρότερο παγκόσμιο πιστωτή: τις ΗΠΑ… Η συνάντηση δεν είχε ιστορικό προηγούμενο αλλά ήταν καθοριστικής σημασίας: στο εξής οι ρυθμιστές της παγκόσμιας οικονομικής και χρηματοπιστωτικής «ισορροπίας» και συναλλαγματικής πολιτικής- αναγκαιότητα επείγουσα στο μεταπολεμικό τοπίο- δεν θα ήταν πλέον τα μεμονωμένα κράτη αλλά υπεροργανισμοί. Οι δυο σημαντικώτεροι «παίκτες», οι ΗΠΑ και η Μεγάλη Βρεταννία, όπως αναφέρει ο Γκάρντνερ στην ίδια μελέτη, είχαν πάρει πολύ διαφορετικά μαθήματα από τη Μεγάλη Κρίση του 1929. Οι ΗΠΑ θεωρούσαν ότι πρέπει να απαλλαγούν από κάθε μορφή προστατευτισμού και τάσσονταν υπέρ του ελεύθερου εμπορίου- η Μεγάλη Βρεταννία αντιθέτως μετά από έναν αιώνα ανοιχτού εμπορίου έκρινε ότι το εσωτερικό ισοζύγιο πρέπει να είναι εκείνο που θα έχει τη μεγαλύτερη σημασία: σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να θυσιάζεται η πλήρης απασχόληση στο βωμό του εξωτερικού ισοζυγίου και των διεθνών οικονομικών σχέσεων και ισορροπιών.......
της Τιτίκας-Μαρίας Σαράτση
“In Washington Lord Halifax
Once whispered to Lord Keynes
‘It’s true they have the money bags
But we have all the brains.’”
«…Οι Ευρωπαίοι θα σωθούν αν έχουν συνείδηση της αλληλεγγύης τους απέναντι στον κοινό κίνδυνο… Οι τωρινοί φόβοι θα είναι η άμεση αιτία της ευρωπαϊκής ενοποίησης αλλά δεν θα είναι ο λόγος ύπαρξής της. Ανάλογα με τις περιστάσεις που θα περιβάλλουν τη δημιουργία της, η Ευρώπη θα είναι λιγότερο ή περισσότερο πλήρης. ΄Αραγε θα είναι ποτέ πλήρης; Αυτό κανένας δεν μπορεί να το πει. Αλλά δεν είναι λόγος για να καθυστερήσει η προσπάθεια για την επίτευξη της ενοποίησης. H δράση είναι καλύτερη από την παραίτηση και η επιθυμία για τελειότητα είναι φτωχή δικαιολογία για την αδράνεια».
Ρομπέρ Σουμάν, Απομνημονεύματα
Για άλλους «φόβους» μιλούσε ο Σουμάν σε άλλες εποχές. Το ίδιο και ο ανώνυμος δημιουργός του τετράστιχου για τους “brains”, τους «εγκεφάλους», ή την κοινή λογική, το «μυαλό» (όπως το εκλάβει κανείς), το οποίο μνημονεύεται στη σελίδα 13 του βιβλίου του Ρίτσαρντ Ν. Γκάρντνερ Η Διπλωματία Στερλίνας Δολλαρίου σε σύγχρονη προοπτική (Νέα Υόρκη, Columbia University Press, 1980). Τώρα όμως οι “brains” είναι παντού. Οι «εγκέφαλοι» είναι παντού. Όσο για την «κοινή λογική»…Και από τις δυο πλευρές του Ατλαντικού κάποιοι brains αναφέρονται στην κερδοσκοπία μιλώντας για «προϊόντα». Ένα έθνος ολόκληρο έγινε «προϊόν» …Εμείς, γίναμε «προϊόν».´Οπως και μερικά άλλα έθνη, πριν από εμάς. Και όχι με «λύχνον υπό τον μόδιον» αλλά επί της λυχνίας, εμείς οι «κλέφτες της ευρωζώνης» κατά το Focus magazine, θα προσπαθήσουμε να ανιχνεύσουμε την αλήθεια…σιγά-σιγά.
Εν αρχή ήσαν οι οραματιστές. Ας μην πάμε στο μεσαίωνα- γιατί και τότε υπήρχαν οραματιστές της ευρωπαϊκής ενοποίησης, ως μέσο αποφυγής και αποτροπής πολέμων κυρίως,- αλλά ας μείνουμε στον 19ο και στον 20ο αιώνα. Οραματιστής ήταν ο Βικτόρ Ουγκώ: οραματιστής και ο «δικός» μας ( λόγω καταγωγής) Ριχάρδος – Νικόλαος Coudenhove-Καλλέργης.
Ο Βικτόρ Ουγκώ το 1849: «Θάρθει μια μέρα που οι ΗΠΑ και οι Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης θα δώσουν τα χέρια,πάνω από τον ωκεανό».Τι θα έλεγε άραγε σήμερα;
Ο Ριχάρδος- Νικόλαος Κούντενχοβ- Καλλέργης. Πολιτικός και φιλόσοφος. Συγγραφέας του έργου «Πανευρώπη». Απόγονος της Κρητικής οικογένειας Καλλέργη και της Βυζαντινής οικογένειας Φωκά. H οικογένειά του είχε λάβει μέρος στην επανάσταση του 1821 και στην εξέγερση της 3ης Σεπτεμβρίου 1843.
Ριχάρδος – Νικόλαος Κούντενχοβ- Καλλέργης ( 1894-1972) σε Αυστριακό γραμματόσημο του 1994, 100 χρόνια από τη γέννησή τουΗ «αρχή» της Ε.Ε.
5 Μαϊου 1949. Ιδρύεται το Συμβούλιο της Ευρώπης. Μέλη 10 χώρες της Δύσης και έδρα το Στρασβούργο.
Ρομπέρ Σουμάν (1886-1963)
9 Μαϊου 1950. Ο αλσατικής καταγωγής υπουργός εξωτερικών της Γαλλίας Ρομπέρ Σουμάν, οραματιστής αλλά και πραγματιστής, εκφωνεί την ιστορική του διακήρυξη για τη Συνθήκη Ανθρακα-Χάλυβα μετά από την εκπόνηση του σχεδίου Σουμάν σε συνεργασία με τον Ζαν Μονέ, τον Μπερνάρ Κλαπιέ και τον νομικό Πωλ Ρόϊτερ. Ο Σουμάν-και όχι μόνο- έχει από καιρό αντιληφθεί ότι μόνο όποιος έχει τον έλεγχο της παραγωγής άνθρακα-χάλυβα είναι μείζων πολεμικός «παίκτης».…Για να αποτραπεί πιθανή πολεμική σύρραξη και να διασφαλισθεί η ειρήνη πρέπει να εξασφαλισθεί ο έλεγχος της παραγωγής. Οι δυο «αιώνιοι» ανταγωνιστές της γηραιάς ηπείρου, οι Γάλλοι και οι Γερμανοί και οι εκατέρωθεν σύμμαχοι πρέπει να έχουν τον κοινό έλεγχο της παραγωγής ώστε να διασφαλισθεί η ειρήνη στην Ευρώπη.
18 Απριλίου 1951. Βασιζόμενες στο σχέδιο Schuman, έξι χώρες υπογράφουν μια συνθήκη για να ενοποιήσουν τις βαριές βιομηχανίες τους —άνθρακα και χάλυβα— κάτω από μια κοινή διεύθυνση. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, καμιά από αυτές τις χώρες δεν θα μπορεί πια να κατασκευάζει όπλα για να πολεμήσει εναντίον των άλλων, όπως συνέβαινε στο παρελθόν. Οι έξι αυτές χώρες είναι: το Βέλγιο, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία, οι Κάτω Χώρες και το Λουξεμβούργο. Στις 23 Ιουλίου 1952 η συνθήκη τίθεται σε ισχύ. Η ΕΚΑΧ ( Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα-Χάλυβα) πρόδρομος της Ε.Ε είναι πραγματικότητα…
Ο Ρομπέρ Σουμάν εκφωνεί τον ιστορικό του λόγο στις 9 Μαϊου 1950
Το Δ.Ν.Τ
Το Ξενοδοχείο Mount Washington- χώρος της διάσκεψης που είχε ως αποτέλεσμα την ίδρυση του Δ.Ν.Τ., τη θέσπιση της GATT και της Παγκόσμιας Τράπεζας
Από την 1η ως την 22α Ιουλίου 1944, στο ξενοδοχείο Όρος Ουάσιγκτον,στο Μπρέτον Γούντς του New Hampshire στις ΗΠΑ μια σημαντική συνάντηση ήταν σε εξέλιξη: 730 εκπρόσωποι 45 κρατών συνέρχονται για να ιδρύσουν μείζονες θεσμούς: Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ( International Monetary Fund), την Παγκόσμια Τράπεζα (World Bank) και την περίφημη G.A.T.T (General Agreement on Tariffs and Trade), η οποία υπήρξε και ο πρόδρομος του Παγκοσμίου Οργανισμού Εμπορίου. Γιατί στις ΗΠΑ; Μα ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος με τις τραγικές απώλειές του (50-70 εκατομμύρια νεκροί και μια Ευρώπη ερειπωμένη και πληγωμένη πολλαπλώς), είχε αναδείξει και τον ισχυρότερο παγκόσμιο πιστωτή: τις ΗΠΑ… Η συνάντηση δεν είχε ιστορικό προηγούμενο αλλά ήταν καθοριστικής σημασίας: στο εξής οι ρυθμιστές της παγκόσμιας οικονομικής και χρηματοπιστωτικής «ισορροπίας» και συναλλαγματικής πολιτικής- αναγκαιότητα επείγουσα στο μεταπολεμικό τοπίο- δεν θα ήταν πλέον τα μεμονωμένα κράτη αλλά υπεροργανισμοί. Οι δυο σημαντικώτεροι «παίκτες», οι ΗΠΑ και η Μεγάλη Βρεταννία, όπως αναφέρει ο Γκάρντνερ στην ίδια μελέτη, είχαν πάρει πολύ διαφορετικά μαθήματα από τη Μεγάλη Κρίση του 1929. Οι ΗΠΑ θεωρούσαν ότι πρέπει να απαλλαγούν από κάθε μορφή προστατευτισμού και τάσσονταν υπέρ του ελεύθερου εμπορίου- η Μεγάλη Βρεταννία αντιθέτως μετά από έναν αιώνα ανοιχτού εμπορίου έκρινε ότι το εσωτερικό ισοζύγιο πρέπει να είναι εκείνο που θα έχει τη μεγαλύτερη σημασία: σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να θυσιάζεται η πλήρης απασχόληση στο βωμό του εξωτερικού ισοζυγίου και των διεθνών οικονομικών σχέσεων και ισορροπιών.......
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου