Κυριακή 13 Οκτωβρίου 2013

Ο Ύπνος της Εγρήγορσης




      Βρισκόταν σε μια κατάσταση περίεργου ύπνου, σχεδόν λήθαργου. Οι ειδήσεις την έφταναν με τη μορφή εφιάλτη και οι «ευχάριστες»  σαν λάμψεις μέσα στο σκοτάδι. Μια βαθύτερη αναπνοή. Μια ανάσα χωρίς να κόβεται απότομα. Μέσα στον ύπνο την έφταναν και οι αναλύσεις. Λόγια, λόγια, λόγια. Διάσπαρτες εικόνες από τα «Σφραγισμένα χείλη»,  από το Ανθρωπάκι του Τσίρκα και το Μάνο Σιμωνίδη χαμένο στα σοκάκια του Καϊρου. Και η λύση, η έξοδος να είναι μια μικρή πορτούλα όμοια σαν τόσες άλλες. Μέσα στον ύπνο της σηκωνόταν και κοίταζε το πρόσωπό της στον καθρέφτη. Πέρα από τα κουρασμένα μάτια της καμιά αλλαγή. Και η κούραση κι αυτή αλλόκοτη. Σαν να είχε κοιτάξει πολλή ώρα το λαμπύρισμα της θάλασσας καταμεσήμερο στο Αιγαίο με μισοκλεισμένα βλέφαρα..Αν δεν πάρουν γρήγορα τα όνειρα εκδίκηση κατά Ελύτη θα χαθούμε, ψιθυρίζει και ξαναβυθίζεται με το ίσιο βλέμμα του Παύλου Φύσσα «σε δημόσια θέα» σταθερή κατεύθυνση στα κλειστά της μάτια.

Κυριακή 21 Ιουλίου 2013

"Τίποτα Δύο Φορές" ,Βισλάβα Σιμπόρσκα


 "Τίποτα δύο φορές"
Τίποτα δεν μπορεί ποτέ να συμβεί δύο φορές./
Αποτέλεσμα, το θλιβερό γεγονός/
ότι φτάνουμε εδώ απροετοίμαστοι/
και φεύγουμε χωρίς την δυνατότητα ν' αποχτήσουμε πείρα./
Ακόμα κι αν δεν υπάρχει κανένας περισσότερο αδαής/
κι αν είσαι ο χειρότερος μαθητής του πλανήτη,/
δεν μπορείς να επαναλάβεις την τάξη το καλοκαίρι:/
αυτή η σειρά των μαθημάτων προσφέρεται μόνο    μια φορά../
                                                                      Καμιά μέρα δεν αντιγράφει την προηγούμενη,/
                                                                      δυο νύχτες δεν θα διδάξουν τι είναι ευδαιμονία/
                                                                      με τον ίδιο τρόπο επακριβώς,/
                                                                             και ούτε ακριβώς με τα ίδια φιλιά

                                                              Wisława Szymborska(1923-2012)
                                                     ( μετάφραση Αλκή Τσελέντη, Δωδώνη 2006 )

Παρασκευή 19 Απριλίου 2013

"I taste a liquor never brewed from Tankards scooped in Pearl"*.


                                                                \        

Τα Βραχιολάκια της Αννίκας
Απομεσήμερο

             

                                                                 
    Τον στίχο της Ντίκινσον τον καταλάβαινε καλά."Δοκιμάζω ένα κρασί που ποτέ δεν φτιάχθηκε, μέσα από τάσι στα μαργαριτάρια βαπτισμένο "... « Είναι που ξέρω τη γλώσσα χωρίς το αλφάβητο», ψιθύρισε, «αυτό είναι». Πήρε μια βαθιά ανάσα και προσπάθησε να βρει λίγη δροσιά στα μαξιλάρια. Αισθανόταν μουδιασμένη,έκαιγε λες από πυρετό, αλλά σηκώθηκε και πήγε προς το νησιώτικο κομό. Πάνω στο μάρμαρο τα κεριά που έκαιγαν κάθε βράδυ μπροστά στην Εικόνα της Αποκάλυψης. Της την είχε φέρει η Ε. από την Πάτμο. Από το παράθυρο έμπαινε η μυρωδιά  από τα αποκαΐδια, ανεπαίσθητα, «στα βόρεια θα είναι χειρότερα» σκέφθηκε,  ο ουρανός ήταν μπουκωμένος και θαμπός από τον καπνό, από τη φωτιά που έκαιγε από τη νύχτα. Ακούμπησε τα δάκτυλά της στο μάρμαρο, «Καὶ ψυχὴ εἰ μέλλει γνώσεσθαι αὐτὴν εἰς ψυχὴν αὐτὴ βλεπτέον: τὸν ξένο καὶ τὸν ἐχθρὸ τὸν εἴδαμε στὸν καθρέφτη» είπε δυνατά κοιτώντας το είδωλό της. «Τι μάστορας, σκάλισε τα ρόδα στην καρυδιά, Άραγε τι χρώμα  είχαν τα μάτια του;».
  Σε ένα χωριό πλάι στο Νείλο, ήταν, έτσι ήταν στο βιβλίο με το γαλάζιο εξώφυλλο και τα καραβάκια αχνά στο βάθος με τα πανιά ανοιχτά, "Πάνω στο μεγάλο δρόμο", της Ιουλίας Δαβάρα,, εκεί ήταν η Αννίκα και τα βραχιολάκια της.Χρειάστηκε να της τα κόψουν τα βραχιολάκια, να τα δώσουν για χρέη όταν χάθηκαν όλα στη μπούρσα, στο χρηματιστήριο.Από όλες τις ηρωίδες του βιβλίου τη συγκινούσε η μικρή Αννίκα. Δεν άνοιγαν, δεν έκλειναν. Κρίκοι μασσίφ, στα μελαχροινά της χεράκια, και κουδούνιζαν σε κάθε της κίνηση. Ελληνίδα, όχι Αιγύπτια. Μέλαινα όμως και αυτή και Καλή.Στο βιβλίο. Ήσουνα δεν ήσουνα 8 χρονών όταν το διάβασες. Και απορούσαν όλοι που διάβαζες αυτό το βιβλίο, όχι και τόσο «παιδικό». Και πως σου άρεσε και να χορεύεις ταυτόχρονα και κρατώντας το βιβλίο στο ένα σου χέρι στροβιλιζόσουν στον κήπο και σαν να σε οδηγούσε ένα αόρατο χέρι πηδούσες πάνω στην αχλαδιά, στο Τ που σχημάτιζαν τα 3 κλαδιά της τα χαμηλά για να συνεχίσεις την ανάγνωση.»Τη φλόγα τη γιατρεύει η άλλη φλόγα», συνέχισε. Ας πούμε, ένα σύμφωνο του αλφάβητου είναι τα βραχιολάκια της Αννίκας. Ένα φωνήεν είναι η Μικρή Αρετή.Ένα άλλο φωνήεν είναι το «΄Εχεις ευθύνη για όποιον εξημερώνεις»….-Μου χρειάζεται κάτι σαν…..τη στήλη της Ροζέττης,...Να συγκρίνω αυτή τη γλώσσα με τις άλλες, να βρω τη μετάφραση. Μπα δεν γίνεται», συνέχισε μονολογώντας, "αυτή η γλώσσα έχει ηχοχρώματα, δεν είναι σαν τις άλλες. Τι να τα κάνεις τα ιερογλυφικά…..πιο εύκολα οι άλλοι θα αποκρυπτογραφήσουν το δίσκο της Φαιστού από τη γλώσσα που μιλάς".
Αποκαΐδια  σαν αυτά που μύρισες στο «Ξενία». Στο μπαλκόνι με το Ινδικό μεταξωτό σου το κρεμ και τα ανθάκια να φτάνουν ως τη θάλασσα, να πλέκονται στο κύμα. Και η «Γαλήνη» του Σεφέρη να σε κοιτά κρυμμένη μέσα στον κισσό. Κίχλη. Ο κισσός είναι σίγουρα σύμφωνο! Ή σύμπλεγμα συμφώνων; «Μα πως μπορείς να έρχεσαι σε έναν τόπο που τον έζησες τόσο και ….»- Μα εγώ ψάχνω το αλφάβητο, θέλεις να του απαντήσεις, αλλά σωπαίνεις και του χαμογελάς. Είναι καιρός που σωπαίνεις. Γέρνεις το κεφάλι σου προς τα πίσω, μισοκλείνεις τα βλέφαρα και τους κοιτάζεις όλους αινιγματικά, σαν την Άννα Καρένινα λίγο πριν την καταστροφή.
Η πατρίδα μου καίγεται, η πατρίδα μου διαλύεται, και η αποκρυπτογράφηση αργεί, και αυτόν τον Ιούλιο, αυτόν τον Αύγουστο, αυτό τον Απρίλη κατάλαβα ότι δεν είναι αποκρυπτογράφηση, είναι και σύνθεση, όχι λοιπόν, δεν με ενδιαφέρει, δεν σκλήρυνα, έμεινα ευάλωτη, έτσι θέλω να είμαι σαν τη θάλασσα, να ηχώ και να αποσύρομαι, σαν τη άσβεστη φλόγα της Σαντορίνης του Μάριου, στα Θεωνύμια, αλλά και τον Αισχύλο, ναι, με τα πορφυρά χαλιά, ναι, με τα κόκκινα νύχια μου, ναι…..» -"Έστι Θάλασσα, Τις Δε Νυν Κατασβέσει¨, κόκκινα , κατακόκκινα, και είσαι ξαφνικά στις Μυκήνες, με τις σταγόνες να κυλάνε στο σώμα σου, και δεν μισοκλείνεις πια τα μάτια, και τινάζεις τα μαλλιά σου και τους ώμους σου και δεν σε νοιάζει, και ανακαλύπτεις ότι το φωνήεν- κλειδί είναι η αφή  και στροβιλίζεσαι τρέχοντας προς την αχλαδιά του παιδικού σου κήπου που δεν υπάρχει πια, με τα βραχιολάκια της Αννίκας και στα δύο σου χέρια, αλλά δεν είναι κρίκοι χρυσοί, γιατί είναι βραχιολάκια αλλά και δεν είναι μόνο βραχιολάκια,, είναι στιγμές, συνομιλίες, ηχοχρώματα, είναι μάνα του μαργαριταριού, τοπάζι, αχάτης, κεχριμπάρι, τυρκουάζ το λένε τώρα, καλλαϊτη το έλεγε ο Θεόφραστος, αιματίτης, αυτάκια της Αφροδίτης, λάβα της Σαντορίνης,δώρα από τη θάλασσα και από την καρδιά της πόλης που τόσο αγαπάς, και δεν τα βγάζεις ποτέ, ούτε όταν κοιμάσαι...
                                                                   
*First line of  the first stanza of the poem by Emily Dickinson

Τετάρτη 10 Απριλίου 2013

Quis hic locus,quae regio,quae mundi plaga?





Quis hic locus, quae regio, quae mundi plaga?[1]
Τερέζα Μακρή, Η Κόρη των Αθηνών,Ελαιογραφία Αγνώστου
                                                         
   Το όνομα του Εντγκάρ Κινέ ( Edgar Quinet) είναι, φοβάμαι πολύ λίγο γνωστό στην πλειοψηφία των νεοελλήνων. Αυτό δεν είναι παράξενο. Μια από τις νεοελληνικές παθογένειες είναι ότι γνωρίζουμε περισσότερο τα ονόματα αυτών που έθεσαν υπό αμφισβήτηση βασικά μας χαρακτηριστικά ( Φαλμεράιερ,Αμπού) παρά αυτούς που ανέδειξαν τα καλά μας στοιχεία.

Ο Εντγκάρ γεννήθηκε το 1803 και βρέθηκε στην Ελλάδα το 1829, βοηθός στο Αρχαιολογικό Τμήμα της “Expédition scientifique de Morée”,η οποία οργανώθηκε από το Institut de France κατόπιν εντολής του Καρόλου του Ι. Ήδη είχε φθάσει στην Ελλάδα το εκστρατευτικό σώμα του στρατηγού Μαιζόν,με στόχο την σταδιακή αντικατάσταση των αποχωρουσών δυνάμεων του Ιμπραήμ, αλλά ουσιαστικά σε συμφωνία με τους Άγγλους, με απώτερο σκοπό τη μείωση της ενδεχόμενης ρωσικής επιρροής στα ελληνικά δρώμενα….Η γνωστή, διαχρονική ιστορία.

Το  Οδοιπορικό του Κινέ « Η Ελλάδα του 1830 και οι Σχέσεις της με την Αρχαιότητα),» εκδόθηκε το 1830 στο Παρίσι και ανατυπώθηκε το 1857.

Ο πενηντατετράχρονος πια Κινέ, μετά την εμπειρία της εξέγερσης του 1848 και του σχετικού κόστους που επωμίσθηκε, γράφει στον πρόλογο της έκδοσης του 1857 αναφερόμενος στους έλληνες:… « Ανατρέχοντας και πάλι στα γεγονότα θα ομολογήσεις ότι ποτέ κανένας λαός δεν είχε φτάσει τόσο κοντά στο θάνατο. Γιατί απαιτούμε απ’ αυτόν τον πληγωμένο τη δύναμη που εμείς οι ίδιοι δεν έχουμε; Ζει. Κι αυτό ήταν λογικά ανέλπιστο.

Αλλά η Ελλάδα, λένε, γιατί δεν έφτασε στα ποθητά αποτελέσματα που περίμενε κανείς από τις επαναστάσεις της; Μόλις όρθωσε το ανάστημά της, να την που σωριάζεται και πάλι. Ατονεί, αδρανεί.

Ποιος το λέει αυτό; Εμάς θα θέλαμε να μας κατακρίνουν με τέτοια λόγια; Για πέστε μου ένα έθνος της Ευρώπης που δεν είχε τις πτώσεις του; Και ποιο απ’ αυτά είναι αναμάρτητο για να ρίξει τον λίθο στην Ελλάδα; Η Ευρώπη ,που κατηγορεί τον Ελληνικό λαό, του έχει ξεπληρώσει όλα όσα του όφειλε; Του παραστάθηκε μόνο την τελευταία στιγμή. Από τότε όμως τι έχει κάνει;[2]»……

Θα έλεγε κανείς πως μιλάμε για το παρόν. Μνήμη Εντγκάρ Κινέ, λοιπόν, που μια όμορφη άνοιξη σαν αυτή περπάτησε το Μοριά χαρίζοντάς μας τις ωραιότερες ίσως περιγραφές της ελληνικήςφύσης και ένα από  τα αριστοτεχνικότερα ψυχογραφήματα  των πληγωμένων, επαναστατημένων Ελλήνων.

Quis hic locus, quae regio, quae mundi plaga?





[1] Σενέκας, «Ηρακλής Μαινόμενος, Πράξη 5η, στ.1138: "Ποιός είναι αυτός ο τόπος,ποιό βασίλειο,ποιά του κόσμου ακτή;"


[2]  Εντγκάρ Κινέ,«Η Ελλάδα του 1830 και οι σχέσεις της με την Αρχαιότητα».εκδόσεις ΣΥΛΛΟΓΗ(ΑΦΟΙ ΤΟΛΙΔΗ), μτφ.Λίλα Γκινάκα Αθήνα 1988

Τετάρτη 20 Φεβρουαρίου 2013

The soul selects her own society


















The soul selects her own society,
Then shuts the door;
On her divine majority
Obtrude no more.


Unmoved, she notes the chariot's pausing
At her low gate;
Unmoved, an emperor is kneeling
Upon her mat.


I've known her from an ample nation
Choose one;
Then close the valves of her attention
Like stone.


[Emily Dickinson (1830-1886)]



Τρίτη 18 Σεπτεμβρίου 2012

ΣΦΑΓΗ ΣΤΟ ΚΑΤΙΝ: ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΜΙΑΣ ΣΥΓΚΑΛΥΨΗΣ

Η Σφαγή στο Κατίν: Το Χρονικό μιας Συγκάλυψης

De οmnibus dubitandum’                                                
                          
Κάρλ Μάρξ
  
 Η Σφαγή στο Κατίν: Το Χρονικό μιας Συγκάλυψης
Η Ενοχή της Σταλινικής Σοβιετικής Ηγεσίας και η Συνενοχή της συγκάλυψης των Συμμάχων και της Δύσης
                                           της Τιτίκας-Μαρίας Σαράτση
  Για όλα πρέπει να αμφιβάλλω ήταν ένα από τα κύρια «συνθήματα» του Μαρξ. Η αεροπορική τραγωδία του Σμολένσκ που βύθισε στο πένθος την Πολωνία έφερε και πάλι στη μνήμη μας τη σφαγή του Κατίν,για τα 70 χρόνια από το δράμα εκείνο ταξίδευαν προς το Σμολένσκ ο Πρόεδρος της Πολωνίας και οι πολωνοί αξιωματούχοι.
  Η σφαγή του Κατίν. Τα είπαν πολλοί… τα είπε και ο Αντρέι Βάιντα:Έχουμε την τάση να θεωρούμε ότι η «χειραγώγηση» του «κοινού» άρχισε πρόσφατα. Αναγνώστες, τηλεθεατές, κοινό. Γνωστό τρίπτυχο. Όμως όχι. Απλά, τώρα η είδηση παραμορφώνεται γρηγορότερα και η πληροφορία μεταδίδεται ταχύτερα- το φαινόμενο μετράει κάποιους αιώνες. Οι μεγάλες σφαγές της ιστορίας το καταμαρτυρούν…
Ας μιλήσουν τα γεγονότα:
   Στις παραμονές του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου, όσο κι αν φαίνεται παράξενο, οι Μεγάλες Δυνάμεις του κόσμου, καπιταλιστικές ή «σοσιαλιστικές» είχαν τρεις κοινούς στόχους:
  1. Να κερδίσουν χρόνο ώστε να προετοιμασθούν καλύτερα για την επερχόμενη σύγκρουση
  2. Να διατηρήσουν την σφαίρα επιρροής τους (με την μορφή αποικιών, «δορυφόρων», «προτεκτοράτων») και ει δυνατόν να την αυξήσουν μετά τον πόλεμο, ή και κατά τη διάρκειά του ακόμη.
  3. Να εξασφαλίσουν οπωσδήποτε και με κάθε κόστος τις απαραίτητες πρώτες ύλες.

Θεμιτό, θα σκεφθεί κανείς. Η κάθε χώρα πρέπει να προασπίζει τα «συμφέροντά της»! Η χώρα ναι, όχι ο όμως και ο επεκτατισμός της που ενδύεται διάφορες αμφιέσεις για να δικαιολογήσει και μαζικά εγκλήματα ακόμη, παραβαίνοντας κάθε ηθικό και ανθρώπινο έρμα, επειδή κάποιοι «ιεραρχούν» τις προτεραιότητες…
23 Αυγούστου 1939. O Υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Γιόαχιμ Φον Ρίμπεντροπ και ο Υπουργός Εξωτερικών της Σοβιετικής ΄Ενωσης Σβιατσεσλάβ  Μιχαήλοβιτς Μολότοφ υπογράφουν στη Μόσχα, παρουσία του Ιωσήφ Στάλιν το Γερμανοσοβιετικό Σύμφωνο μη- Επίθεσης. Το σύμφωνο περιλαμβάνει ένα «μυστικό» πρωτόκολλο που δεν δημοσιοποιείται (έγινε γνωστό το 1945, μετά την ήττα της Γερμανίας). Σύμφωνα με το μυστικό πρωτόκολλο:
  1. Η Πολωνία θα μοιρασθεί μεταξύ των δυο «συμφωνουσών» χωρών.
   2. Δημιουργούνται «σφαίρες επιρροής» της Γερμανίας και της Σ.Ε. στην Ανατολική και Βόρεια Ευρώπη.
   3. Με εξαίρεση τη Λιθουανία, οι Βαλτικές χώρες και η Φινλανδία θα ανήκουν στη σοβιετική σφαίρα επιρροής.
        1η Σεπτεμβρίου 1939. Οι Γερμανικές δυνάμεις εισβάλλουν στην Πολωνία. Η Βαρσοβία βομβαρδίζεται ανηλεώς. Ο Πολωνικός στρατός υποχωρεί προς τα νοτιοανατολικά της  χώρας αναμένοντας -εις μάτην –βοήθεια από τη Γαλλία και τη Βρεταννία.
        3 Σεπτεμβρίου 1939. Ο πρωθυπουργός της Βρεταννίας Τσάμπερλεν με ραδιοφωνικό διάγγελμα αναγγέλλει ότι η χώρα του βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση με τη Γερμανία. Καμιά  ουσιαστική βοήθεια ωστόσο δεν δίδεται στην Πολωνία.
        17 Σεπτεμβρίου 1939. Ο Ερυθρός  Στρατός εισβάλλει στην Πολωνία από τα ανατολικά.
          6 Οκτωβρίου 1939. Οι Γερμανικές και Σοβιετικές στρατιωτικές δυνάμεις κυριαρχούν πλήρως στην Πολωνία.
Ακολουθεί ο διαμελισμός της χώρας και η «μοιρασιά» μεταξύ των δυο δυνάμεων. Η Πολωνική κυβέρνηση φεύγει από τη χώρα.
         Απρίλιος 1940 .Επίτροπος Εθνικής Ασφαλείας της Σοβιετικής Ένωσης και επικεφαλής της NKVD- Εθνικής Ασφαλείας Εσωτερικών Υποθέσεων,  (ρωσικά Narodny Kommisariat Vnutrennikh Del) είναι ο Λαβρέντι Μπέρια.Από τις 19 Σεπτεμβρίου 1939 έχει δημιουργήσει ειδική επιτροπή για τη διαχείριση των Πολωνών αιχμαλώτων πολέμου. Ταυτόχρονα γίνονται μαζικές «προωθήσεις» Πολωνών αιχμαλώτων προς τη Σοβιετική Ένωση και στρατόπεδα συγκέντρωσης με μεγάλες απώλειες. Οι κρατούμενοι υποβάλλονται σε εξαντλητικές ανακρίσεις. Στα χέρια του Μπέρια βρίσκεται ουσιαστικά το άνθος του πολωνικού στρατού, προοδευτικοί αξιωματικοί και διανοούμενοι. Με έγγραφό του στον Στάλιν εισηγείται τη μαζική εξολόθρευσή τους, ως «εθνικιστές και αντεπαναστάτες». Η Πολωνία θα στερηθεί το μεταπολεμικό άνθος του στρατού της και όχι μόνο. Ο Στάλιν συμφωνεί και συνυπογράφει μαζί με όλο το Πολιτικό Γραφείο.  Ονομάστηκε σφαγή του Κατίν από το δάσος του Κατίν, δεν έγινε όμως μόνο εκεί- οι άλλες δυο τοποθεσίες θα αποκαλυφθούν δεκαετίες αργότερα. Οι κρατούμενοι εκτελέστηκαν με μια σφαίρα στον αυχένα και ρίχτηκαν σε μαζικούς τάφους.
Ιούνιος 1941. Αρχίζει η Γερμανική εισβολή στη Σοβιετική Ένωση.Η εξόριστη Πολωνική κυβέρνηση υπογράφει συμφωνία με τους Σοβιετικούς για να οργανώσουν την αντίσταση εναντίον των Ναζί. Ο Πολωνός στρατηγός Σβιατοσλάβ Άντερς αναζητά τους Πολωνούς αξιωματικούς που είχαν συλληφθεί το 1939 και ζητά πληροφορίες από τον Στάλιν. Σε προσωπική συνάντηση του Ιωσήφ Στάλιν με τον στρατηγό ΄Αντερς και τον πρωθυπουργό της εξόριστης πολωνικής κυβέρνησης Σβιατοσλάβ Σικόρσκι ο Στάλιν απαντά ότι «είχαν όλοι ελευθερωθεί» και ότι οι Σοβιετικοί έχασαν τα ίχνη τους στη Μαντζουρία.
1942. Πολωνοί σιδηροδρομικοί εργάτες  στη διάρκεια εργασιών ανακαλύπτουν ένα μαζικό τάφο στο Κατίν-παρόλα αυτά η μοίρα των Πολωνών αξιωματικών παραμένει άγνωστη ως το 1943, όταν οι Γερμανικές δυνάμεις της Βέρμαχτ υπό τον Ρούντολφ Κρίστοφ Φράιερ φον Γκέρσντοφ  ανακαλύπτουν ένα μαζικό τάφο 4.243 Πολωνών εφέδρων αξιωματικών σε ένα λόφο κοντά στο δάσος του Κατίν. Αυτή είναι η χρυσή ευκαιρία για τον Γκαίμπελς και η θεία δίκη για τη NKVD: ιδού η σφήνα που χρειαζόταν- θα την έβαζε ωραία και καλά ανάμεσα στους Πολωνούς, τους Δυτικούς συμμάχους τους και τους Σοβιετικούς
13 Απριλίου 1943. Ο ραδιοφωνικός σταθμός του Βερολίνου ( Radio Berlin) μεταδίδει την είδηση της ανακάλυψης του μαζικού τάφου «28 Χ 16 μ. με τα πτώματα 3000 Πολωνών αξιωματικών σε 12 “στρώσεις”» και ρίχνει την ευθύνη για τη δολοφονία στους Σοβιετικούς το 1940.
 Eνας από τους μαζικούς τάφους στο Κατίν


       «Το θέμα έχει «φαϊ για μια-δυο εβδομάδες» σημειώνει ο Γκαίμπελς στο ημερολόγιό του.
 Φυσικά, η ναζιστική προπαγάνδα εκμεταλλεύθηκε το θέμα με κάθε τρόπο:  
  
Αν οι Σοβιετικοί κερδίσουν τον πόλεμο, θα γίνει Κατίν παντού γράφει στα γαλλικά η προπαγανδιστική αφίσα των Ναζί…
Σεπτέμβριος 1943. Οι Γερμανικές δυνάμεις εγκαταλείπουν το Κατίν.
Ιανουάριος  1944. Μετά την ανακατάληψη του Σμολένσκ από τον Κόκκινο Στρατό αρχίζει η εκστρατεία της συγκάλυψης.Συγκροτείται η επιτροπή Μπουρντένκο, η οποία και επιβλέπει την εκταφή των νεκρών.
Καταλήγει στο «συμπέρασμα» ότι οι εκτελέσεις έγιναν από τους Ναζί το 1941, κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής.







 Οι ευθύνες της «Δύσης».
Η κρίση που είχε δημιουργηθεί στις σχέσεις των συμμάχων τους Πολωνών-Σοβιετικών με την αποκάλυψη των Ναζί το 1943 «φόβισε» τους δυτικούς συμμάχους. Η Πολωνία δεν τους ήταν πια και τόσο αναγκαία, είχαν μπει στον πόλεμο οι «γίγαντες», η Σοβιετική Ένωση και οι ΗΠΑ. Διάλεξαν τη συγκάλυψη. Την επέβαλαν οι «προτεραιότητες» του πολέμου. Είναι χαρακτηριστική η στάση του Τσώρτσιλ: Σύμφωνα με τις σημειώσεις του κόμη Ρατζίνσκι, πρεσβευτή της Πολωνίας και υπουργού εξωτερικών της εξόριστης πολωνικής κυβέρνησης, στις 15 Απριλίου του 1943 ο Τσώρτσιλ παραδεχόταν στον στρατηγό Σικόρσκι, πρωθυπουργό της πολωνικής κυβέρνησης ότι «είναι πιθανώτατα ( οι σφαγές του Κατίν και του Σμολένσκ) έργο των μπολσεβίκων» και λίγες μέρες αργότερα διαβεβαίωνε τους Σοβιετικούς ότι «θα αντιταχθεί σε κάθε έρευνα σχετικά με το θέμα…».  Οι αναφορές του Τσώρτσιλ στο θέμα, ακόμη και στα απομνημονεύματά του, είναι λακωνικές… Άλλωστε, όπως ως Έλληνες καλά γνωρίζουμε, ο Τσώρτσιλ έδινε πάντα σημασία στις «προτεραιότητες»…

Ο στρατηγός Σβιατισλάβ Σικόρσκι (1881-1943), πρωθυπουργός της εξόριστης πολωνικής κυβέρνησης

Παρόμοια στάση κράτησαν και οι ΗΠΑ. Παρόλο που το 1944 ο πλωτάρχης Ερλ, ειδικός απεσταλμένος του προέδρου Ρούζβελτ στα Βαλκάνια, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα εγκλήματα του Κατίν ήταν ευθύνη των Σοβιετικών, ο Ρούζβελτ προτίμησε την εκδοχή της Ναζιστικής ενοχής. Διατάχθηκε μάλιστα να μην εκδώσει τα συμπεράσματά του και μετατέθηκε στην Αμερικανική Σαμόα για το υπόλοιπο του πολέμου…
1951-1952.Χρειάστηκε να φτάσουμε στον πόλεμο της Κορέας, όταν πια «βόλευε» τη Δύση και τις ΗΠΑ να κατηγορηθούν οι Σοβιετικοί για εγκλήματα. Στις ΗΠΑ συγκροτήθηκε στο Κονγκρέσο η επιτροπή Μάντεν η οποία επέρριψε την ευθύνη στους Σοβιετικούς.Ωστόσο η «συγκάλυψη» από τις ΗΠΑ στη διάρκεια του πολέμου μπέρδευε τα πράγματα.…καθώς και τα ψυχροπολεμικά παιχνίδια.
Δεκαετία του 1980. Πολλαπλές πιέσεις ασκούνται για την αποκάλυψη της αλήθειας στην Πολωνική και τη Σοβιετική κυβέρνηση για τη διερεύνηση του θέματος.
1990. Ο Μιχαήλ Γκορμπατσώφ παραδέχεται δημόσια ότι η NKVD είχε διαπράξει τα εγκλήματα το 1940 και αποκαλύπτει άλλες δυο τοποθεσίες εκτός από το Κατίν: το Μέντνογιε και το Πιατικχάκι.
Φεβρουάριος 2010. Ο Βλαντιμίρ Πούτιν καλεί τον Ντόναλντ Τασκ, πρωθυπουργό της Πολωνίας να παραστεί στο μνημόσυνο για τα 70 χρόνια από τη σφαγή του Κατίν.Πριν από την επίσκεψη προβάλλεται από τη  ρωσική δημόσια τηλεόραση το ντοκιμαντέρ, «Κατίν» για πρώτη φορά.
 10 Απριλίου 2010, 10 π.μ.  Η τραγωδία συνοδεύει το Κατίν- η τραγωδία συνοδεύει το Σμολένσκ. Αυτή τη φορά όμως πρόκειται για δυστύχημα και οι Ρώσοι βοηθούν στην αποκάλυψη των αιτίων του τραγικού γεγονότος και δεν  συγκαλύπτουν τίποτα. Το Tupolev 154 που μεταφέρει τον Πρόεδρο της Πολωνίας  για την 70η επέτειο από τη σφαγή του Κατίν συντρίβεται κοντά στο Σμολένσκ. Μαζί με τον πρόεδρο  Λεχ Καζίνσκι και τη σύζυγό του ταξίδευαν  ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού, ο υφυπουργός Εξωτερικών Αντρέι Κρέμερ και ο πρόεδρος της Κεντρικής Τράπεζας της Πολωνίας. 96 ακόμη νεκροί, 96 ακόμη οικογενειακές τραγωδίες προστίθενται στην εκατόμβη των νεκρών της Πολωνίας που βυθίζεται στο πένθος για μια ακόμη φορά…


Υστερόγραφο: Το κείμενο αυτό γράφτηκε το βράδυ της ημέρας του τραγικού ατυχήματος, της συντριβής του Tupolev 154 και μερικές ώρες πριν από την τηλεδιάσκεψη της Ε.Ε. που θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό αυτά που μας μέλλονται ( δηλαδή τα ήδη προκαθορισμένα…) Ας θυμηθούμε λίγο τον σοφό Καρλ, και ως δημοσιογράφοι και ως πολίτες ας προσπαθήσουμε να αμφιβάλλουμε, να διδασκόμαστε από την Ιστορία που μέσα στη δίνη και τον ίλιγγο της καθημερινότητας συχνά παραβλέπουμε- και ας μη συγκαλύπτουμε τα αυτονόητα…Το οφείλουμε στα παιδιά μας και στις γενιές που έρχονται, σε όλους αυτούς που θα πληρώνουν τόκους στον αιώνα τον άπαντα…
                                                   Τ.Μ.Σ.

Παρασκευή 14 Σεπτεμβρίου 2012

Fever 103°





Sylvia Plath - Fever 103°
 

Pure? What does it mean?
The tongues of hell
Are dull, dull as the triple

Tongues of dull, fat Cerebus
Who wheezes at the gate. Incapable
Of licking clean

The aguey tendon, the sin, the sin.
The tinder cries.
The indelible smell

Of a snuffed candle!
Love, love, the low smokes roll
From me like Isadora's scarves, I'm in a fright

One scarf will catch and anchor in the wheel.
Such yellow sullen smokes
Make their own element. They will not rise,

But trundle round the globe
Choking the aged and the meek,
The weak

Hothouse baby in its crib,
The ghastly orchid
Hanging its hanging garden in the air,

Devilish leopard!
Radiation turned it white
And killed it in an hour.

Greasing the bodies of adulterers
Like Hiroshima ash and eating in.
The sin. The sin.

Darling, all night
I have been flickering, off, on, off, on.
The sheets grow heavy as a lecher's kiss.

Three days. Three nights.
Lemon water, chicken
Water, water make me retch.

I am too pure for you or anyone.
Your body
Hurts me as the world hurts God. I am a lantern ----

My head a moon
Of Japanese paper, my gold beaten skin
Infinitely delicate and infinitely expensive.

Does not my heat astound you. And my light.
All by myself I am a huge camellia
Glowing and coming and going, flush on flush.

I think I am going up,
I think I may rise ----
The beads of hot metal fly, and I, love, I

Am a pure acetylene
Virgin
Attended by roses,

By kisses, by cherubim,
By whatever these pink things mean.
Not you, nor him.

Not him, nor him
(My selves dissolving, old whore petticoats) ----
To Paradise.